Podhradczky József (szerk.): Pázmány Péter' esztergami érseknek, Magyar Ország primásának és a' romai közönséges Anya-Szent-Egyház cardinálisának élete (Buda, 1836) - 22.958
r % §$§§$§§&§ A u CrVTvND CTnvo cognovimus : quem etiam Beatissimi in Christo Patris et Domini Domini, Divina providentia Papae Pauli V. authoritate, non solum ab obligatione religiosa Patrum Societatis Jesu exemtum, verum etiam ad quaevis beneficia ecclesiastica adeunda, iuxta beneplacitum nostrum, speciali mandato adstrictum esse, compertum habemus. Eidem, tanquam personae idoneae, et bene meritae, Praeposituram. Thurocziensem, per mortem et decessum Reverendissimi condam Francisci Forgách de Ghymes , Sanctae Romanae Ecclesiae Presbyteri Cardinalis, et Archi Episcopi Strigoniensis, eiusdem Praepositurae ultimi, veri ac legitimi possessoris, de iure et de facto vacantem, vigore et authoritate Juris Patronatus nostri Regii, quod generaliter in omnibus praefati nostri Regni Ecclesiis , instar Divorum quondam Hungáriáé Regum, praedecessorum nostrorum, bonae memoriae, optimo iure habere et exercere dignoscimur, eidem Petro Pazmano dandam et conferendam, sub hac expressa conditione duximus: ut nimirum Thurocziensem Conventum, per praedictum Cardinalem iussu nostro restitutum, iuxta publicas Regni constitutiones conservare et intertenere debeat, et teneatur. Immo damus et conferimus, una cum eiusdem Praepositurae bonis temporalibus, et iuribus possessionariis, aliisque utilitatibus quibuslibet, ad ipsam Praeposituram ab antiquo spectantibus, et spectare debentibus, ac in quibuscunque Comitatibus, intra ambitum praedicti Regni nostri Hungáriáé existentibus. Datum in Arce nostra Regia Pragensi die 2h. Mensis Aprilis Anno Domini M.DC.XVI. Regnorum nostrorum Romani quarto, Hungáriáé et Reliquorum , octavo, Bohemiae vero anno quinto.“ Pázmány le-kötelező levele, mellynek rendiben valja, hogy minő okok alatt válalta föl légyen ezt a’ Préposlságot. „Ego Petrus Pázmány fateor et recognosco, Reverendos Patres Societatis Jcsu per Bocs- kaianam rebellionem, absque iuris ordine, in odium Sanctae Catholicae Fidei, Praepositura Thurocziensi fuisse exturbatos. Quamobrem, Praeposituram illam a Sacra Caesarea Regiaque Maie- state, Domino meo clementissimo , ea ratione, ac expressa obligatione accepto: imprimis, ut primo anno 1617. ex ea Praepositura bis mille florenos Hungaricos, reliquis vero insequentibus annis singulis ter mille florenos Hungaricos pro Collegio Patrum Societatis Jesu, Tyrnaviae erecto, certo ac infallibiliter persolvam. Deinde vero, quocunque tempore per publicas Regni Hazy Hist. Universitatis Tyrnavien. Lib. II. J. IV- p. 38- **) Tehát Pázmány a’ N. Szombati Collegium’s benne virágzott OsholáP gyarapítójuk. „Venerunt Patres (Societatis Jesu) in Regnum Hungáriáé, non clancularie, nec violenter scmet intrudendo, verum cle- mentissima Regum invitatione. — Fixere autem primum pedem, volente Imperatore Ferdinando I. in Libera Regiaque civitate Tyrnaviensi; in qua, accepta pro habitatione Domo illa, quam postea, abeuntibus — Tyrnavia Patribus, necdum ex integro absolutam, suis adoptavit usibus Nicolaus Telegdinus : nuper vero, quasi postliminio, gingulari Juventutis Hungaricae commodo — ab Ulmo et RRmo Joanne Telegdi Archiepiscopo Colocensi etc. Societati est restituta, ac nova insuper munificentia, non exiguo aere, ampliata est, et adornata. In hac ergo civitate, evocatis, a Patre Joanne Victoria, per id tempus Praeposito Provinciali Austriae, diversis Divina, humanaque eruditione Viris Ordinis sui praestantibus, sub annum Domini 15Ó1. Academicas Lectiones publicere legere coeperunt Patres; quod ut absque impedimento praestare possent, in personarum sustentationem, contulit Imperator Abbatiam Zeplakiensem, ct in Collegii quoque erectionem certos, quotannis proventus destinavit. Verum non diu potuere Patres optatum Academiae huius cursum tenere; unde non multo post, urgentibus causis ita exigentibus, Domicilio, iis, a quibus acceperant, spoatejac voluntarie resignato, cesserunt Tyrnavia.“ Lásd: ,,Declaratio Jurium Societatis Jesu, quae in Regno Hung. atque etiam Trans yl- van. habet ad bona stabilia possidenda. Vien. Austr. 1646. in 4. p. 1—2. — Ez után szól, mint jutottak Drashovitf György Cardinálisnak közbenjárására a’ Turótzi Prépostsághoz. 41