Cherrier Miklós János: Institutiones Historiae Ecclesiasticae. Tom.3. (Pestini, 1841) - 21.951c
360 dispensarent, censuris animadvertendum esse, successu temporis postquam llussitae praesertim Culixlini ope legationis nuntiarent catholicis se paratos esse ad unitatem ecclesiasticam resumendam dummodo calicis usus ipsis concedatur, concilium Basileensesessione XXX sacerdotibus eorum potestatem concessit in Bohemia et Moravia sub utraque specie communicandi fideles qui annos discretionis assecuti , humiliter et pie peterent, eo tamen addito , ut fideles exacte instruerent sub qualibet specie esse integrum et totum Christum. De hac materia Protestantes plures scripserunt, ex illis tamen fere omnibus partium studium clarescit. Huc spectat J. si. Schmidt in opere de fatis calicis eucharistici, in Ecclesia Romana a concil. Constant, usque ad nostra tempora. Helm- stad. 1708. 4. Calixlut de communione sub utraque specie. August's Denkvürdigk. aus der Christi. Archaeologie 8. B. Seite 393. et seq. item 485. etseq. Spittler Geschichte des Kelch’s im Abendmahl Lemgo 1780, gr. 8. J. G. Walchii compend. antiquitat.ee- cles. p. 300. et seq. *) Mabillon in Commentar, in Ord. Roman. 9. p. 62. ita scribit : „Non una sed plures simul causae huic mutationi occasionem praebuerunt, nimirum periculum effusionis, prohibitio intinctionis, exempla communionis infirmorum, et infantium, haeresis eorum, qui alteram sine altera specient non valere senliebaut etc.“ #*) Non solum Franciscani et Dominicani hanc consvetudinem deinceps sustentabant, verum et Cistercienses anno J26I. in capitulo generali decreverunt: „ut cum ex participatione sanguinis Domini •— pericula inde veniant gravia — monachi conversi, moniales ordinis exceptis ministris allaris ad calicem more solito non accedant 26}. Caeterum nova haec consvetudo in nonnullis monasteriis difficillime recepta est. Artexanus enim testatur -l) Cistercienses in obversum decreti sui de anno 1261. nonnullos alios circa annum 1330. post sumtionem corporis et sanguinis reliquisse aliquid de sanguino in calice ut superfundatur vinum purum , communicantibus postea tribuendum. Mabillon 28} narrat in monasteriis Caesinensi, Cluniaeensi, et Sancti Dionysii ad minus illis qui ad altare ministrabant concessam fuisse communionem sub utraque specie. 26) Vid. Martene thes. anecdot. T. IV. p. 1418. 27) Comment, in »cnt. IV. tit. 17. Qu. 3. 28) Mus. Ital. T. II. p. 63.