Cherrier Miklós János: Institutiones Historiae Ecclesiasticae. Tom.3. (Pestini, 1841) - 21.951c
237 quintus parentis manibus parentare volens ordinatis domi rebus .suis magnam Ecclesiae Romanae stragem inferre parabat. Eapropter magno cum exercitu in Italiam irruens praeter jus investiturarum a Paschali II. in concilio Guastallensi anno 1106. Trecensi HOT, damnatum 57) etiam illud potentissime ursit, ut Pontifex eum in imperatorem corona redimiret, et Germanorum in Italia jura instauraret. Regis adventum inaudiens Pontifex non parum territus Petrum Leonis aliosque viros rerum gerendarum dexteritate consipicuos deputavit, qui cum illius oratoribus pactum inirent hac sub conditione, ut investituris valediceret Henricus, episcopi vero, et abbates cuncta bona, feuda ^ et dominia in imperio obtenta , restituerent 58), His auditis rex facile annuit, cum perspiceret se aut notabilem bonorum, et proventuum summam lucraturum, si consensum darent, aut investiturae jura sibi relinquenda, si consensum negarent Germaniae episcopi. Cum tamen pacto huic cum indignatione se opponerent Germaniae praesules tantis bonis , et proventibus carere nolentes, etiam Paschalis II. ab eodem pacto destitit. Quibus adeo effervuit Henricus, ut Pontificem militari custodiae traderet, multosque ex honoratioribus et populo, quos in via deprehenderat , aut ipsi obviam iverant spoliari, carceribus mancipari, et caedi jusserit. Verum et Romani haud pigre vicem pro vice rependere cupientes summo cum impetu in militiam germa- nicam irruunt, et quosquos in urbe reperiunt dirum in modum trucidant, Henrico ipso in fugam conjecto , et vulnerato. Publica haec calamitas, et tantorum hominum afflictio tandem Papam ad subscribendum Henrid votis disposuit, ita nempe ut jus investiturarum per virgam, et annulum Henrico concederet, electo hunc in finem proprio instrumento, et Henricutn in basilica S. Petri imperatorem coronaret. Pactum hoc deinde so- lemniter sanctissimo sacramento hostiae inter utrumque divisae confirmatum est ita, ut is, qui primus datam fidem frangeret, simili ratione dividatur a regno Dei 59). Foedere hoc pax inter Ecclesiam, et imperium reducta, et imperator in possessorio 57) Miaui Concil. T. XX. p. 1209. 1218, 58) Concil. Lateran, in Mansi T. XXI. p. 39. 1'tank Acta inter Henric. V. imper. et Pasch. II. Göttin*:. 1785. 59) Mansi Concil. T. XXI. p. 50.