Vass László: Institutiones historiae ecclesiasticae novi foederis. Tom.1. Introduction (Pestini, 1828) - 20.880

PP""*gmvsi PW"

273

6) üt finem institutae Religionis et Ecclesiae Christianae videamus, inores Christianorum exponimus.

$. 91.

Methodus in ipsa narratione.

Historici in narrando duas vias iniverunt, aliqui, uti Baronius, et Centüriatores Magde- burgenses, integros fontium textus exscripserunt, ita, ut ipsi ad praecedentia cum sequentibus conjungenda tantum interlocuti fuerint, alii autem ipsam duntaxat rem excerpserunt, de verbis auctorum retinendis parum, aut nihil solliciti. Prior methodus videtur esse securior , et solidior; nam juxta eam , fere sicut in causis forensibus, documenta producuntur, ex quibus lector ipse judicet. At haec methodis sequentia incommoda habet t

1) narrationem nimis longam efficit; cum enim idem factum diversi auctores saepe diversis adjunctis vestitum referant, ad lectorem plene instruendum haec omnia exscribere, obscura loca explicare, et contradictiones conciliare necesse erit.

2) qui hanc methodum adhibet, omnia, quae in variis fontibus occurrunt, styli vitia retinet, adeoque iis, quibus Historia instructa esse debet, narrationis illecebris caret.

3) in eo etiam plus speciei, quam veri, deprehenditur, quod dicta methodus securior et solidior sit, in qua lectori libera judicandi facultas relinquitur; nam talis excerptio semper ab Historico pendet, qui id, quod vult, lectoris obtutui sistit, et loca opinionibus suis contraria reticere, aut detruncare potest, quod