Fejér György: Authentia et vis probandi diplomatum. In codicis diplomatici coronidem (Budae, 1838) - 20.632

24

vel parte in adversa vel aversa impressionem, suppleverant. Fragilis huius munimenti usus quoque varius ac mutabilis fuit: regum sigillum proprium maius (maiestaticum) simplex vel dupplex, cum epigraphe tituli completi , vel incompleti, vel minus, vel annulare, cerae albae vel rubrae, vel aureae laminae, nonnunquam cerae albae, superposita papyro, rubrae, figura rotunda vel etiam quadrata impressum vel appeusum fuit. Nonnunquam etiam alienum, cum insinuatione, appressum; vetus innovatum, quandoque etiam iteralim. Bulla pontificum romanorum solo nomine variabat. Praelatorum Capitulorum, Conventuum religiosorum rhombodiale vel ovale, cum sancti alicuius imagine, ac nominis signo, cerae flavae aut rubrae impressum aut appensum innovatum non minus fuit. Ducibus equestres figurae, Nobilibus scuta, iusignia aut alia symbola cerae de lege flavae ac luteae conveniebant formae disparis. Literae inscri- plionales omnium minusculae cum signo crucis vel absque fuerant. Nec usus sigillorum coustanter obtinuit. In literis memorialibus regum ac magistratuum sigilla haud raro desunt; in compartium chartis forma intercissa aut indentata supplentur. „Selbst das einzige üblich gewordene Beglau- * bigungsmittel, das Siegel, ist im Mittelalter nicht befolgt worden. In den sogenannten paricolae, cy- rographae, indentatae wurde in meisten Fällen völlig unterlassen und nur bisweilen noch versiegelt worden.“ V. Neues Lehrgebäude der Diplomatik Th. I. Band 1. Hauptst. II. Abschn. VI. etc. etc.

§. 27. Diplomatum regiorum ac iudicialium executioni mancipatorum formulae sta- tutorio-relutoriae capitulorum aut conventuum re-