Krammer Ferenc: Fragmentum tertium, dogmaticum, de sola salvifica ecclesia, et neoterica ecclesiae catholicitate, ex scriptura, et ratione (Posonii, 1824) - 11.164c
9 praeterquam ecclesiae magisterio, cognosci haud posse, jure credunt, ante doctrinam cognitam, ecclesiam notam esse, hocque ipso, quaeri via alia, apta omnibus, indoctis quoque ac rudibus, via nempe externorum, Ecclesiam Dei demonstrantium clare characterum, oportere decernunt. * — Ast eadem haec via, efficax suapte, et apta communiter, permultum rursus eorum amittit vitio, qui in tractandis his characteribus ita versantur, ut improvide ad illud ipsum, quod reprobarunt, doctrinarum examen, lectores suos rapiant. — Incommodo huic, haud sane levi , obviatum iri existimo, si ante omnia statuatur principium, quod characterum horum tractationem quasi regat, tractatoresque ipsos, ne exorbitent, vejut orientet. — * Via haec id peculiare habet, quod, 1) longe ab iis, quae iri doctrinarum examine occurrunt,, difficultatibus absit; certe, multo aptior capacitati indoctorum ac rudium sit, — quod, a) cum in jlla examinis via cognitio omnis doctrinae ad inveniendam ecclesiam requiratur; in casu nostro vel unius Characteris cognitio satis sit, ad detegendam; — cum enim ila proprii ecclesiae Jesu Christi characteres hi sint, ut nullus, qualis quidem sua indole est, congruere in ullam spuriam ecclesiam possit, sequitur, per singulum eorum efficaciter de vera ecclesia decerni, inferrique posse, haec est; — et vicissim, e cujuslibet defectu, * siquidem omnibus veram J. Christi ecclesiam conspicuam esse oporteat, rite concludi: — haec non est. — Quam haec omni intelligent’! manifesta sunt, tam luculente elucescit facilitas, inveniendae hac via verae Jesu Christi Ecclesiae; cum neminem morari quaecunque rsspectiva, in aliquo nefors charactere occurrens, obscuritas possit, ibi, ubi unus -etiam, rite cognitus character, manifeste pro caeleris omnibus spondet; — et, ubi etiam de unius defectu certitudo , caeteros quoque, etsi adesse a//— quatenus videantur, abesse, dubitare vetat. §. 5. Principium Orientationis. Quodnam vero principium ejusmodi esse potest? illud, quod in jugi ad ortum, seu, ad originalem Ecclesiae ( iaciem respectu, fundatum esse intelligitur— adeoque hoc circiter: 'qualis ecclesia Dei in principio, Apostolis superstitibus, fuit, talem esse semper oportet, * — Congruit principium hoc luculente, cum illo Zarhariae prote&tan—
