Kelemen Imre: Institutiones juris privati Hungarici... Liber 1. De personis (Pestini, 1814) - 10.407a

tiae ordinem *) plane admirabilem, a) ac Judiciorum formam integerrimam b) sapientissime descripsit.

§• '8.

Cumprimis saluberrimas leges condendo*

At vix: luculentius sui in Gentem Hunga- ram paterni ftudii monumentum Sanctus Pro- to-Rex edidit , quam v dum perlatis saluberrimis legibus , c) non, ut passim credebatur , anno 1035. verum partim sub principium sui itatim regiminis; partim in diversis deinceps

moderabatur , Comes Parochianus , hodie Supremus Comes dicitur. Auxilio ei fuere: In Militaribus major Exercitus, Hadnagy, Centuriones, ac Decuriones; In Politicis Praefectus Caftri, Várnagy, Ar- chi-Praeco , reliquique Praecones ; In Judicialibus Comes Curialis, Vice-Comes , Bilochi, ac Priftaldi.

a) Kollár et Pray ibidem.

b) S. Steph. 1. 1. cap. 5. 1. 2. cap. 20. seqq.

c) 2-ae: 6. §. 4. 9. Exftant in Corpore Juris in duos libros divisae.

*) Praeftantissimus militiae ordo, erant Servientes Re > gis, aurea libertate gaudentes, et verum Nobilitatis Jiungaricae semen. Hos dignitate sequebantur Liberi , seu Jobagiones Sancti Regis. Tertium gradum tenebant Jobagiones Cafiri. Quartum Limitanei Eurii, et celeres. Quintum genus: Ex cafiren- jibus exempti, serius accedere. Populus adhaec omnis intra limites Caftri, sive in Comitatu exiftens, in suas Centurias et Decurias , erat divisus , et poscente necessitate, quivis ,5-us, 6-us, 8-us aut 10-us, armatus caftra sequi tenebatur. Invictum certe robur, si conftanter norma haec S. Stephano, uti Kollárius asserit, a Deo indita, absque mutatione integra perstitisset.