Frank Ignác: Specimen elaborandarum institutionum juris civilis Hungarici continens: I. Praecognita II. Doctrinam de donatione regia (Cassoviae, 1823) - 10.393
...... 53 ...... Illa legis, haec consuetudinis vim ac requisita habet. $• 24c. Partes doctrinalis interpr. Doctrinalis interpretatio vel ex verbis legis , vel ex ratione legis desumitur; itaque in grammaticam et logicam recte dispescitur. Utramque critica textus, depravati, restitutio praecedere debet. 1. Critica ipsum objectum interpretationis defigit, et hanc non solum adjuvat, sed interdum etiam superfluam reddit. 2. Rationes legis diversae sunt, et sollicite discernendae: i) ratio legis extrinseca s. coaeva, causa externa legis, i. e. occasio, origo ejusdem, quae in singularibus eventibus b), in peculiaribus, sed plerumque transeuntibus, rerum adjunctis c) sita est; 2) rationes secundariae, vel fluxae, uti sunt vigentes quondam, sed jam mutatae, opiniones tum religiosae d), tum philosophicae e), item mores populi, interdum etiam transeuntes politici fines j), rationes arcanae legis g); 2) rationes l^gis i n- trinsecae et primariae stabilesque, rationes legis in specie, inter quas distingui adhuc possunt: a. rationes juris, i. e. in ipsa juris h), vel negotii substrati i) natura positae; b. rationes p r ub) e* g. j5U . *4. sq. — c) e. g. 1514, 1. 2. 3, — d) e. g. leges de decimis. — e) e. g. leges industriales.. — f) e. g. i486, 32. — g) e. g. lex Caracallae de jure civitatis. — h) 8• *7*9, 40. §. 3- — 0 e- g- 1687, 13.