Circulares literae dioecesanae anno 1914. ad clerum archidioecesis strigoniensis a Joanne Cardinale Csernoch principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae
XX.
191 Nr. 5676. De sacra- mentali schismaticorum orientalium absolutione. Die autem 24 iunii anni 1914, iri audientia infrascripto Rmo Consultori ab Actis benigne concessa, Ssmus dominus Noster Pius PP. X- praedicta responsa rata habuit ac publici iuris fieri mandavit. Romae, die 24 iunii 1914. Laurentius Janssens, 0. S. B. Consultor ab Actis. Justo, nimis tamen acerbo furente belli certamine, de die in diem magis augescit numerus adversariorum militum, qui aut coacti arma posuere, aut vero^ in acie fortiter dimicantes vulneribus sauciati imbellesque effecti in captivitatem devenere, a nostratibus pari humanitate et innata hospitalitate excepti. Milites ut- plurimum schismatici orientales, aegre decumbentes et in mortis articulo constituti, non raro sacramenta sibi a nostris sacerdotibus dari petunt, et utrum id licite facere valeant, identidem a nobis quaesitum est. Profecto homines, miseratione digni, de quibus agitur, licet professione religionis dissideant, bonam tamen eos habere indolem et in optima fide versari, cuique notum est. Schismatici etenim orientales, unum alterumque si excipias, circa fidei veritates in crassa versantur praeter omnem culpam ignorantia, religionemque in meris caeremoniis positam et ritibus comprehensam persuasum omnino tenent, ita ut fere omnes schismatici materiales habendi sint. Jam vero quoad hos Sacro Officio propositum est dubium ut sequitur: An aliquando absolvi possint schismatici materiales, qui in bona fide versantur ? et S. C. 0. die 20. Julii 1898. respondit: „Cum scandalum nequeat vitari, negative, praeter mortis articulum; et tunc efficaciter remoto scandalo.“ Quam declarationem SS. D. Leo PP. XIII. adpro- bavit 22. Julii 1898. (Vide Archiv für Kirchenrecht 1899. pag. 336.) Igitur ut schismatici materiales sacra mentaliter licite absolvi possint (dummodo sciant quae de necessitate medii et praecepti sunt necessaria), requiritur; 1) ut nullum timendum adsit offendiculum, quod tamen facillime praeverti potest, quia auditio confessionis fit absque testibus, vel si in uno cubiculo inter alios infirmos decumbat, sacerdos illum ita absolvere poterit, quin alii animadvertant ipsum peccata confessum fuisse ; 2) sacramentali absolutione donandus constitutus esse debet in articulo mortis seu instanti vitae periculo, atque peccata sua necesse est ut prius rite confiteatur. Suapte tamen intelligitur schismaticis materialibus esto rite confessis et sacramentaliter absolutis SS. Eucharistiam praebere non licere, siquidem Sacramentum mirabile signum est externum intimae fidelium cum Ecclesia Christi unionis. Item non potest illis administrari extrema unctio, quia facile exinde scandalum oriretur, et absolutio sacramen- talis omnino sufficit. Hogy tájékozva legyek aziránt, mily mértékben lesznek megvalósítva azon felhívásaim, melyeket a háború előtt s annak folyamán papságomhoz intéztem s esetleg a jövőben intézni fogok úgy a sebesült katonák ápolását, mint a hadbavonultak hátramaradottainak segélyezését illetőleg, felhívom lelkészkedő papságomat, hogy pontos kimutatást vezessenek arról, mily pénzbeli segély gyűlt össze híveik részéről fenti célokra az egyes plébániák területén, mire lett a gyűjtött összeg fordítva; 5653. sz. Kimutatás a hadba vonultak családjainak s a megsebesülteinek segítéséről.