Circulares literae dioecesanae anno 1911 ad clerum archidioecesis strigoniensis a Claudio Francisco Cardinale Vaszary principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae
XV.
XV. Nr. 8098. Collecta in emolumentum diariorum et foliorum catholicorum Nr. 7311. Archiepisco- pus grates rependit Clero. Appropinquante Dominica prima Decembris attentum reddo Venerabilem Clerum ad ordines circulares anni praeteriti Nr. XV. pag. 168. de instituenda quotannis collecta pro ephemeridibus catholicis. Dispositionem tunc factam nunc reitero et attentioni Ven. Cleri vehementer inculco. Resultatum collectae anni praeterlapsi pro solatio mihi erat, nec ullus dubito, quin Archidioecesis mea in sustentando hocce opere etiam anno currente bonum datura sit exemplum. Cum Vos, Ven. Fratres, occasione rec- curentis festi coelestis Nostri Patroni, testimonia egregiae in me voluntatis et devotionis dedissetis, gratias habere et agere oportet pro luculenta obsequii significatione Vobis, Ven. Fratres, quos coeterum persuasum tenere cupio, me nullo unquam tempore defuturum officio humeris meis divinitus imposito, quinimo omni semper adlaboraturum studio ac conamine, ut accedente ope divina vestra- que opera, utrique reipublicae, sacrae et civili: ecclesiae et patriae, valeam prodesse. Precibus interpositis assiduis Deum Omnipotentem pro ecclesia et patria, pro me item Archipraesule exorate. Quantavis diligentia adhibeatur in condendis legibus, saepe non licet dubitationem praecaveri omnem, quae deinceps ex earum callida interpretatione queat exsistere. Aliquando autem iuris- peritorum, qui ad rimandam naturam vimque legis accesserint, tam diversae inter se sunt sententiae, ut quid sit lege constitutum, non aliter constare, nisi per authenticam declarationem, possit. Id quod videmus contigisse, postquam Constitutio Apostolicae Sedis promulgata est, qua Censurae latae sententiae limitantur. Etenim inter scriptores, qui in eam Constitutionem commentaria confecerunt, magna orta est de ipsius Capite VII controversia; utrum verbo Cofjentes legislatores personaeque publicae tantummodo, an etiam homines privati significentur, qui iudicem laicum, ad eum provocando actionemve instituendo, cogant, ut ad suum tribunal clericum trahat. Quid valeret quidem hoc Caput, semel atque iterum Congregatio Sancti Officii declaravit. — Nunc vero in hac temporum iniquitate, cum ecclesiasticae immunitatis adeo nulla solet haberi ratio, non modo Clerici et Presbyteri, sed Episcopi etiam ipsique S. R. E. Cardinales in iudicium laicorum deducantur, omnino Nr. 7961. Motu proprio de trahentibus clericos ad tribunalia 1 iudicum lai- corum. 26
