Circulares literae dioecesanae anno 1905 ad clerum archidioecesis strigoniensis a Claudio Francisco Cardinale Vaszary principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae

XI.

93

si opus erit, diebus post festa Paschalia, aptis praeceptionibus et hortationibus ado- lescentulos et adolescentulas sic instruant, ut sancte sancta primum de altari libent.

IV. I n omnibus et singulis paroeciis consociatio canonice instituatur, cui vulgo nomen Congregatio Doctrinae Christianae. Ea parochi, praesertim ubi sacerdotum numerus sit exiguus, adiutores in catechesi tradenda laicos habebunt, qui se huic dedent magisterio tum studio gloriae Dei, tum ad sacras lucrandas indulgentias, quas Romani Pontifices largissime tribuerunt.

V. Maioribus in urbibus, inque iis praecipue ubi universitates studiorum, lycea, gymnasia patent, scholae religionis fundentur ad erudiendam fidei veritatibus vitaeque Christianae institutis iuventam, quae publicas scholas celebrat, ubi religiosae rei mentio nulla inficitur.

VI. Quoniam vero, hac praesertim tempestate, grandior aetas non secus ac puerilis religiosa eget institutione; parochi universi ceterique animarum curam gerentes, praeter consuetam homiliam de Evangelio, quae festis diebus omnibus in parochiali sacro est habenda, ea hora quam opportuniorem duxerint ad populi frequentiam, illet tantum excepta qua pueri erudiuntur, catechesim ad fideles instituant, facili quidem sermone et ad captum accommodato. Qua in re Catechismo Tri- dentino utentur, eo utique ordine ut quadriennii vel quinquennii spatio totam materiam pertractent quae de Symbolo est, de Sacramentis, de Decalogo, de Oratione et de praeceptis Ecclesiae.

Haec Nos quidem, Venerabiles Fratres, auctoritate apostolica constituimus et iube- mus. Vestrum modo erit efficere ut, in vestra cuiusque dioecesi, nullá inora atque

integre executioni mandentur; vigilare porro et pro auctoritate vestra cavere, j ne quae praecipimus oblivioni dentur, vel, quod idem est, remisse oscitanterque impleantur. Quod ut reapse vitetur, illud assidue commendetis et urgeatis oportet, ut parochi ne imparati catechesis praeceptiones habeant, sed diligenti prius adhibita praeparatione; ut ne loquantur humanae sapientiae verba, sed in simplicitate cordis et sinceritate Dei,1 Christi exemplum sectentur, qui quamvis abscondita eructaret a constitutione mundi,2 loquebatur tamen omnia in parabolis ad turbas et sine parabolis non loquebatur eis.3 Id ipsum et Apostolos, a Domino institutos, praestitisse novimus; de quibus Gfregorius Magnus aiebat: Curaverunt summopere rudibus populis plana, et capabilia non summa atque ardua, praedicare.4 Ad religionem autem quod attinet, homines magnam partem rudibus, hac tempestate 1 nostra, sunt accensencli.

Nolimus porro, ne ex eiusmodi simplicitatis studio pei'suadeat quis sibi, in hoc genere tractando, nullo labore nullaque meditatione opus esse: quin immo maiorem plane, quam quodvis genus aliud, requirit. Facilius longe est reperire oratorem, qui copiosa dicat ac splendide, quam catechistam qui praeceptionem habeat omni ex parte laudabilem. Quamcumque igitur facilitatem cogitandi et eloquendi quis a natura sit nactus, hoc probe teneat, nunquam se de Christiana doctrina ad pueros vel ad populum cum animi fructu esse dicturum, nisi multa commentatione paratum atque expeditum. Falluntur

1 n, Cor. I, 12.

2 Matth. XIII, 35.

3 Ib. 34.

4 Moral. I. XVII, cap 26.