Circulares literae dioecesanae anno 1905 ad clerum archidioecesis strigoniensis a Claudio Francisco Cardinale Vaszary principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae

V.

35

quo olim Apostoli et ipse Franciscus Xa- verius ditati fuerunt: nam sive bohemice sive germanice loqueretur, ab utri usque gentis hominibus aeque intelligebatur. Dum lii tres Christi pugiles sacris ministeriis impense vacabant, accidit ut Georgius Rákóczy Cassovia potiretur nomine Gabrielis Bethlenii, qui Turearum auxilio fretus et ab haereticis Bohemiae et Hungáriáé accitus cum magno exercitu regionem invaserat, ut eam Imperatoris auctoritati subtraheret sibique et suis addiceret. Hál \0czyus illico jussit tres catholicos sacerdotes domi a militibus custodiri et, coacto civitatis consilio, de eorum caede decretum est. Igitur post mediam noctem inter diem sextam et septimam mensis septembris anno MDCXIX. immissi carnifices primo occurrentem Pongraczium clavae ferreae ictu prosternunt: dein omnes tres pugnis, calcibus, colaphis ac probrosis etiarii vulneribus Jesu et Mariae nomina ingeminantes caedunt. Crisinus oblatam sibi Rákóczyi nomine salutis spem, si a tide catholica descisceret, constanter rejecit. Tunc vestibus exutos ac laquearis trabibus suspensos ardentibus facibus ustulant, donec detectis costulis viscera diffluerent. Demum adventante jam die demissos e trabibus Crisinum et Grode- czium capite obtruncant, Pongraczium acinace in capite bis percutiunt et uti jam mortuum in latrinam una cum aliorum corporibus detrudunt. Verum hic spirabat adhuc, nec nisi post viginti et amplius horas, vulneribus et foetore confectus, Mariae et Jesu nomina ingeminans, illucescente die octava septembris, ad coelestem coronam evolavit. Hujus tam atrocis caedis fama undique perlata, ut contra auctores summam omnium indignationem movit, ita in fortissimorum virorum gloriam cessit. Quorum corpora paucos post menses a pientissima foemina Comitissa Pálffy a Bethleno dono accepta honestiori loco, primum in quodam sacello, dein prope sacrarium ecclesiae sororum a s. Ursula Tirnaviae condita sunt, ubi pluribus signis a Deo sunt illustrata. Nec multos post annos ab ipso Cardinali Pazmanyo Archiepiscopo Strigoniensi juridica inquisitio de Martyrio, fama Martyrii et signis est instituta et Romam ad Urbanum VIII. Pontificem missa. At propter adversas rerum vicissitudines causa haec diu fuit interrupta et nonnisi medio saeculo decimo nono resumpta est, cum auctoritate Apostolica novae juridicae inquisitiones Strigonii peractae sunt. His Romam missis et validis in Congregatione Rotali recognitis, a Decessore nostro Leone PP. XIII. particularis Congregatio est instituta ad cognoscendum de Martyrio, causa Martyrii et signis horum trium fortissimorum Christi Militum, atque omnibus probationibus accurate perpensis, Nos per decreta lata VIII. idus januarias hoc ineunte anno MCMIV. de Martyrio ejusque causa et signis Martyrium confirmantibus constare ediximus. Reliquum erat ut inquireretur utrum Caelitum Beatorum honores tuto praedictis Martyribus decerni possent. Mox in conventu universo habito coram Nobis VII. kalendas Martias vertentis anni, cum dilectus filius noster Andreas S. R. E. Cardinalis Steinhuber causae Relator dubium proposuisset an stante approbatione Martyrii et causae Martyrii, signis et miraculis a Deo illustrati et confirmati, tuto procedi posset ad solemnem horum Venerabilium Servorum Dei Beatificationem, tum Cardinales Sacris Ritibus tuendis praepositi, tum omnes qui aderant Consultores unanimi con-