Circulares literae dioecesanae anno 1904 ad clerum archidioecesis strigoniensis a Claudio Francisco Cardinale Vaszary principe primate regni Hungariae et archiepiscopo dimissae
X.
93 X. Nr. 1370 De actione populari Christiana. PIUS PP. X. MOTU PROPRIO. Iam a primis Nostris encyclicis litteris, quas ad universos orbis episcopos dedimus, iis concinentes quae gloriosi Praedecessores Nostri de actione catholica laicorum decreverunt, id opus maxime laudabile et in praesenti Ecclesiae statu necessarium declaravimus. Neque facere possumus, quin alte commendemus tot illustrium virorum zelum, qui se iamdudum huic praeclaro penso dediderunt studiumque tam frequentis lectaeque iuventutis, quae in hoc negotio alacriter suam conferre opem properavit. Decimusnonus catholicorum Conventus nuper Bononiae habitus et a Nobis excitatus et promotus, satis ostendit omnibus virium catholicarum vigorem, quidve obtineri possit utilis ac salutaris in Christiano populo, si huiusmodi actio sit bene directa et ordinata, regnetque in cunctis, qui ad eam concurrunt cogitationum, affectuum operationum- que unitas. Attamen non levem Nobis dolorem affert quod aliqua discrepantia inter eos exorta disputationes sane vivaces exsuscitaverit, quae nisi opportune cohibitae, easdem vires distinere minusque efficaces reddere possent. Nos qui antequam Conventus cogeretur animorum unionem concordiamque commendavimus, ut communi sententia ea statuerentur, quae ad normas operosas catholicae actionis attinent, silere nunc nequaquam possumus. Cumque dissensiones in ordine actuoso ad theoreticum referantur, immo in hoc sustentaculum habere debeant, principia constabilire oportet, quibus omnis catholica actio informanda est. Leo XIII. s. m. insignis Decessor Noster, luculenter normas tradidit actionis popularis Christianae in praeclaris Encyclicis Quod Apostolid muneris diei 28. decembris 1878, Rerum novarum diei 15. maii 1891, et Graves et communi diei 18. ianuarii 1901. atque in speciali Instructione per S. Congregationem super Negotiis Ecclesiasticis Extraordinariis emanata die 27. ianuarii 1902. Nos autem qui non minus quam Antecessor Noster conspicimus, quam sit necesse ut actio popularis Christiana recte moderetur ac dirigatur, volumus quod normae illae sapientissimae ad amussim pleneque observentur; nullusque ab iis discedere quacumque ratione audeat. LEGES FUNDAMENTALES ACTIONIS POPULARIS CHRISTIANAE. I. Humana Societas, ut Deus constituit, ex elementis inaequalibus coalescit, quemadmodum inaequalia sunt humani coris