Circulares litterae dioecesanae anno 1888. ad clerum archi-dioecesis strigoniensis a Joanne Cardinale Simor principe primate regni Hungariae et archi-episcopo dimissae
III.
23 pares faciat eos, qui ad huius vitae conditionem pari sorte venerunt. Duobus igitur illis justitiae fontibus immutatis (pietas ad Deum, aequalitas hominis ad hominem) omnis virtus, omnis veritas tollitur; et ipsa justitia remigrat in coelum.“ Hucusque Christianus Cicero Lactantius.1 Ubi venit plenitudo temporis2 „ Apparuit gratia Dei Salvatoris nostri omnibus hominibus, erudiens nos, ut abnegantes impietatem, et saecularia desideria, sobrie et juste et pie vivamus in hoc' saeculo, expectantes beatam spem et adventum gloriae magni Dei et Salvatoris nostri Jesu Christi; qui dedit semetipsum pro nobis, ut nos redimeret ab omni iniquitate, et mundaret sibi populum acceptabilem, sectatorem bonorum operum.“3 Sobrie erga nos, juste erga alios, pie erga Deum; quae verba omnem officiorum, nobis incumbentium seriem et ordinem veluti in nuce in se complectuntur nobisque exhibent. IJnde vere impletum fuisse dubitandum non est, sacramentum voluntatis Dei, cuius erat beneplacitum, ut loquitur S. Paulus :* „instaurare omnia in Christo, quae in coelis'et quae in terra sunt.“ Scilicet naturalia morum praecepta, quae jam lumine rationis cognoscuntur; et quae immortalem naturam ad supernaturalia erigendam maxime spectant; „quae in coelis.“ Salvator Dominus „coepit facere et docere.“6 Prius fecit, ac dein docuit. Facta enarrantur in Evangelio:8 „Euntes renunciate Joanni, quae audistis et vidistis: Coeci vident, claudi ambulant, leprosi mundantur, surdi audiunt, mortui resurgunt, pauperes evangelizantur. “ Quae omnia immensum eius amorem, et misericordiam erga pauperes, variisque miseriis, et calamitatibus laborantes et oppressos loquuntur. Dein docuit. Videns turbas, ascendit in montem et aperiens os suum docebat eos dicens: „Beati pauperes spiritu, quoniam ipsorum est regnum coelorum. Beati mites, quoniam ipsi possidebunt terram. Beati, qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur. Beati misericordes, quoniam ipsi misericordiam consequentur. Beati mundo corde, quoniam ipsi Deum videbunt. Beati pacifici, quoniam filii Dei vocabuntur. Beati, qui persecutionem patiuntur propter justitiam: quoniam ipsorum est regnum coelorum.“7 „Nunquam sic locutus est homo, sicut hic homo.“8 Quales isti sermones? Quales doctrinae et veritates. Per quatuor annorum millia expectabant miseriis, ut in superioribus vidimus, pressi in- felicissimi homines. Sed Deus ipse tantum sic loqui, has veritates docere, et annun- ciare potuit. Ad radicem montis, in quo hi intonuerunt sermones, confixae sunt ethnicae philosophiae ignominiosae crudelesque doctrinae. Opportune accidit, quod Sad- ducaeis ad silentium redactis, interrogaverit Salvatorem unus ex pharisaeis, legis doctor, tentans cum: „Magister, quod est mandatum magnum in lege?“ Christus illi, imo suis omnibus fidelibus, respondit: „Diliges Dominum Deum tuum, ex toto corde tuo, et in tota anima tua, et in tota mente tua. Hoc est maximum et primum mandatum.“ Nihil ultro fortasse praestolabatur doctor ille Pharisaeus. Sed Dominus noster sermonem continuo prosecutus ait: „Secundum autem simile est huic: Diliges proximum tuum, sicut te ipsum. In his duobus mandatis universa lex pendet, et prophetae.“9 En maxima lex: mihi diligendus est Deus, et mihi diligendus est proximus, cuius observantia primas curas, studium et exercitium postulat a nobis, qui 1 Op. cit 1. 5. 15, 16. — 9 Gal. 4. 4. — 8 Tit. 2 11. squ. — 4 Ephes. 1. 10. — 5 Act. Apóst. 1. 1. ■— 8 Matth. 11. 9. 5. — 1 Ibid. 5. 1 squ. — 8 Joann. 7. 46. — 9 Matth. 22. 35. squ.
