Circulares litterae dioecesanae anno 1877 ad clerum archi-dioecesis strigoniensis a Joanne Cardinale Simor principe primate regni Hungariae et archi-episcopo dimissae
III.
21 poenitentia, quod temere et cum evidenti salutis suae et aliorum periculo docendi magisterium susceperint, adeo sunt obdurato corde. Qui autem existimant, quod verbum Dei frequentius praedicatum fastidium pariat, ad tempus vero subtractum avidius appetatur et audiatur, oppido falluntur; et haec, quam proponunt, curandi ratio imperiti foret medici, pu- gnaretque adversus notissimas spiritualis medicinae regulas; fastidium enim, si quod hic occurrere potest, non oritur ex redundantia, et ut aiunt, nimia verbi Dei repletione, absit tam absurda et impia cogitatio; sed nascitur vel ex rudi et miserabili modo dicendi, vel ex pravis auditorum affectibus, qui nonnisi ignito Dei eloquio excoqui et absumi queunt, teste S. Bernardo, qui ait * *): „Crudos carnis cogitatus, igne Spiritus Sancti accendente, coquit divinum eloquium, ac vertit in sensus spirituales et cibos mentis.“ Et iterum 2): Vivificat, liquefacit, calefacit, illuminat, mundat; denique et cibus noster est, et gladius, et medicina et confirmatio, et requies, resurrectio quoque, et consummatio nostra.“ Seu ut Apostolus dicit 3): „Vivus est sermo Dei et efficax, et penetrabilior omni gladio ancipiti, et pertingens usque ad divisionem animae et spiritus, compagum quoque ac medullarum: et discretor cogitationum, et intentionum cordis.“ Hoc autem praedicandi Verbi Dei officium Parochi et omnes curam animarum habentes adimplere tenentur per se, per alios autem idoneos Sacerdotes, v. g. Cooperatores tunc, si ipsi legitime impediantur, ut decrevit Concilium Tridentinum 4), et illi conformiter Synodus Provincialis Strigoniensis de a. 1858.5) Non impediuntur autem legitime, qui commoditatis, vel curandae rei oeconomicae, vei plane distractionum causa ad concionem ipsi aut plane non dicunt, aut nonnisi rarissime dicunt, nec adjuvantur illi Parochi, qui ipsi nihil praestant, et nullam oneris partem portant, sed totum onus in humeros subsidiarii devolvunt. Jam vero Parochi sunt proprii ovium sibi commissarum pastores, pastoris autem est, pascere etiam verbo, quia „non in solo pane vivit homo, sed in omni verbo, quod procedit de ore Dei“ °). Pastoris est docere, quia ut S. Hieronymus observat7): ,,Qui pastor est, debet esse et magister, nec in Ecclesiis, quamvis sanctus sit, pastoris sibi nomen debet assumere, nisi possit docere eos, quos pascit.“ Hocque probat S. Doctor ex Apostolo, qui non ait, Deum dedisse alios Pastores, alios doctores, ne pastorem a doctore sejungeret: sed indicat pastorem et doctorem esse duo nomina unius et eiusdem personae: alios pastores et doctores, ait S. Paulus secundum illud Jeremiae8): „Dabo vobis pastores juxta cor meum, et pascent vos scientia et doctrina.“ Accedit, quod beneficium detur propter officium, curatum autem beneficium indubie confertur propter officium assidue praedicandi verbum Dei. Sed nec reliqui Sacerdotes, qui beneficia tenent non curata, aut munia alia gerunt ecclesiastica, praedicationem verbi divini declinare debent, cuius annunciandi munus et onus ipsi quoque in sacra Ordinatione in radice, ut aiunt, susceperunt. Singulis enim sacerdotio initiandis dicitur, ac iccirco ipsis quoque dictum fuit: „Oportet Sacerdotem praeesse et praedicare.“ Et iterum : „Sit doctrina vestra spiritualis medicina populo Dei.“ „Tales esse studeatis, ut in adiutorium Moysi, et duodecim Apostolorum, Episcoporum videlicet catholicorum, qui per Moysen et Apostolos figurantur, digne per gratiam Dei eligi >) serm. 23. in Cant. — 2) serm. 24. de divers. — *) Heb. 4, 12. — *) 1. c. — 6) de sacris Curionibus. — *) Matth. 4, 4. — ’) in cap. 4. ad Ephes, — 8) 3, 15.
