Circulares litterae dioecesanae anno 1875 ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Cardinale Simor

II.

6

bilaei aqrio, quod Innocentius X. Pontifex Max. Orbi Christiano indixerat. Vidi enim so- lemni supplicationis ritu ad Basilicam Vaticanam procedentes numerosissimas infantium scholas, agmina Monachorum et Religiosorum hominum sodalitia, inde Collegia diversa Clericorum, et Ecclesiarum Presbyteria. Clerum suum sequebatur Pontifex veneranda Episcoporum corona circumfusus. Hunc populi Christiani Ducem et Antistitem Supremum immensa fidelium turba sequebatur, eo animi ardore, ut Coelum ipsum expugnaturi, manuque violenta direpturi viderentur, homines plerique omnes sacco tantum, et cilicio tecti et scipione viatorio armati. Ubi in porticum ad limen Ecclesiae perventum, Pontifex in genua provolutus, cum, oratione super plebem data, misericordiam divinam implorasset, occlusas valvas non tam aperiens, quam diruens, primus templum ingreditur, rectaque pergit ad Altare, preces solemnes inchoaturus. Interim non sine stupore spectavi, quo impetu populus ille ingens in Ecclesiam irrueret, limina certatim exosculantes, genibusque perreptantes; templum ingressi, pars in terram proni, — pars Beati Petri, ut vocant, Confessioni et Altaribus provoluti lachrymas, precesque funderent; et ad misericordiam Dei extorquendam, non tam pectus palmis, quam Coelum ipsum invidia tunderent. Haec fateor nova tunc visa mihi, cui nihil simile apud nostros antea observatum, ubi homines, ad orationem genuflexi, nonnisi in sepulchrorum memoriis picti, sculptive conspiciuntur. Sed novitas illa clarissimum antiquae sanctitatis indicium mihi praebuit: unde Ecclesiam etiam nunc vitali vigore Spiritus Sancti vegetari, regique certo perspicerem. Eaque in sententia magis confirmatus sum, ubi populum illum agmine immenso, et continua serie caeteras Ecclesias precibus stationibusque praestitutas obventum vidi, supplicationibus interim et litaniis suo quoque ordine, sed uno, conjunctoque pietatis certamine divinam opem exposcentes. Tum vero perspexi, quanta pietatis aemulatione peregrini, ad Urbem confluentes, et publicis Ecclesiae, et suae quique nationis privatis hospitiis excipiantur; ad haec quo studio, curaque foveantur aegroti, quod fidem propemodum excedit. In tanto populorum, et nationum numero facile perspexi, quod Catholica Ecclesia a sectis, factionibusque privatis distet, cum hic omnes gentesi omnesque linguae unius fidei et caritatis vinculo socientur.“ Haec scripsit vir, tunc adhuc acatholicus, sed cui Romae lux veritatis Catholicae illuxit, quam etiam amplexus est, non obstantibus fervidi sui in errore magistri dehortationibus. ‘) De Jubilaeo, — quod decimum quartum a. 1675. celebravit Clemens X. memoriae proditum legi, 2) tot ad illud hominum myriades concurrisse, ut dubitari queat, an triumphantis Urbis tempore intra sui moenia tam ingens populorum numerus annuatim confluxerit, tantamque fuisse concurrentium pietatem „ut ipsimet Haeretici, qui curiositatis gratia in magna copia huc (Romam) accesserant, in Catholicae Ecclesiae gremio genus Dei electum, regale Sacerdotium, populumque acquisitionis vere reperiri, libere fassi sint.“

Beatissimus Pater, Leo XII. de prosperrimo Jubilaei Romae exitu laetus, gratiarum illius omnes omnino Catholicae Ecclesiae filios participes reddere voluit, rogatus etiam ab Antistitibus, sed ab ipsis etiam Summis terrae Principibus, quos inter primas tenuit Augustissimus Imperator, et Rex Apostolicus Franciscus I., qui scopo hoc specialem ad Summum Pontificem misit Ablegatum, Gibertum Comitem Borromaeum, Magnum regia- 1

1) Vide „Die Convertiten seit der Reformation“ von Dr. Andreas Räss, Bischof von Strassburg. Tom. VI. et Epi8t. Christ. Ra»zovii ad Georg. Calixtum, Professorem Helmstadensem etc. Romae 1651. per haeredes Ludov. Grigani typis editam. — 2) in Dominici Macri Hierolexico Vénét. 1712. —