Circulares litterae dioecesanae anno 1873 ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Cardinale Simor
XI.
62 fel Főm éltóságodat, méltóztassék oda hatni, hogy a kormányzása alatt álló ily tanítók e f. évben rendezendő póttanfolyamon megjelenjenek, s ott a szakmájokra tartozó legszükségesebb alapismereteket megszerezzék. — Minthogy az évi országos költségvetésben az e czélra szánt összeg kevesebb, mint vala más években: póttanfolyamra csak oly tanítók bocsáttathatnak, kik ily tanításon még nem voltak, s a legelső és legfőbb elemi oktatás tantárgyaiba való bevezetésre szorultak, és második sorban olyanok, kik voltak ugyan már egy ízben póttanfolyamon, de a földrajz, természetrajz és természettan tanítása módszerében még nem nyertek útmutatást. — A póttanfolyamon megjelenő tanítók azon napokra, melyeket az e végre kijelölt helyen fognak tölteni, ez évben is 60 kr. napidijat fognak az állampénztárból húzni. — Bizalommal és tisztelettel kérem fel Főméltóságodat, hogy ezen ismételten kitűzött köz- és magasztos czél elérésére hathatós befolyásával közreműködni s a tanítókat a póttanfolyamon megjelenésre buzdítani sziveskedjék. — Fogadja Főméltóságod kiváló tiszteletem őszinte nyilvánítását. — Budapest, 1873. évi april 11-én. Tre- fort Ágoston s. k.“ In praemisso rescripto clare indicatur, quinam docentes ad cursus feriales currente anno aperiendos admittendi sint. Docentes hi singulis diebus, quos in locis scopo hoc designandis exigent, stipendium 60 xrorum v. a. ex aerario publico percipient. DD. Inspectoribus Districtualibus scholarum hisce committo, ut tenores antelati rescripti tempestive cum docentibus Districtus sui communicent et explanent, docentes- que ad frequentandos hos cursus, de quorum asservandorum loco et tempore medio concernentium RR. Scholarum Inspectorum edocebuntur, excitent, et permovere contendant. Strigonii, die 26-a Aprilis, 1873. Nr. 1808. Beneficum vaccinationis institutam fidelibus commendetur. Officiosae, quae isthuc pertigerunt, relationes perhibent, quod variolarum lues etiam in hac Archi-Dioecesi grassari incipiat. Cum tristis experientia doceat, quantas strages lues illa edere sueverit, signanter, quam multi per illam vitam amittant, quam porro multi ex illis, qui ab eadem corripiuntur, etiam si in vita remaneant, lumine tamen oculorum orbentur; nemini mirum videbitur, Gubernia civilia ab illo inde tempore, quo salutare vaccinationis institutum detectum est, nihil non egisse, ut per hoc institutum homines a tam perniciosa lue immunes praeservarentur. Circa annum 1770. contigit, quod vaccinationem Eduardus Jenner, chirurgus Anglus, si non invenit, certe primus excoluerit, ac editis libris publicaverit, qui publicatione illa optime de genere humano meruit, et nomini suo immortalem gloriam peperit. f 1823. Nec apud nos Gubernium quidquam abs se desiderari passum est, ut tam beneficum institutum populo innotesceret illiusque omnes ac singuli participes redderentur. Quod ut certius obtineretur, per iterata annis nimirum 1817, 1820, 1823, 1827 edita Intimata provocandos jussit DD. Curatos, ut promotioni vaccinationis sua quoque ex parte diligenter cooperarentur, porro, ut vaccinationem ex ambone etiam commendarent, et ad recipiendum tam salutare beneficium fideles energice exstimularent. Dum igitur praesentibus dispono, ut DD. Parochi, et parochiarum Administratores non tantum in Comitatu Nitriensi, ubi lues variolarum in dies magis diffunditur, sed ubique de instituto vaccinationis ad curae suae creditos fideles omni data opportunitate, atque etiam ex ambone verba faciant, atque illud impensius commendent, nihil novi dispono, sed antiquas dum-