Circulares litterae dioecesanae anno 1870. ad clerum archi-dioecesis strigoniensis dimissae a principe primate regni Hungariae et archi-episcopo Joanne Simor

Nr. I.

viri, liinc principes ac reges, ipsique populi iu unum coujcral.unt, ut vestra pectatis studia, vestraeque industriae beneficia in irritum cadant, dum parte alia mali feriati homines modo apertum atheismum profitentes, modo foedissima hypocrisi circumamicti, inita societate omnem movebunt lapidem, ut catholicam ipsam religionem, si fieri possit e fundamentis evertant. Eheu! quale inde bellum, quam ferum quamque diuturnum! Eheu! quales hostes, quam pertinaces quamque implacabiles! His insuper addite, quae plaga est omnium fortasse maxima, plurimorum indifferentiam, qua Ecclesiam Christi premente, culta quaequae ac pinguia brevi tempore sterilescant necesse est inque horridam solitudinem veniant, ubi squalior tantum ac mors latissime dominantur.

Atque inter hos fluctus, dicam aperte, inter has syrtes dolosas, Vobis incedendum est, Venerabiles Patres, inter has procellas quae cuncta in praeceps minantur, Vobis, tamquam immotis scopulis versandum est: huc vestra est navis dirigenda, huc remi impellendi huc demum omni animorum contentione incumbendum est, ut incolumis sartatecta servetur, ac patrifamilias, a quo vobis est credita, cum usura reddatur.

Nec mirum ita se haberi rem vestram, cum ipsi Vos, Venerabiles Patres, testes ejus sitis, et non aliorum tantum exemplo, verum etiam, saltem ex parte aliqua, ipsa vestra experientia probe sciatis, utrum possit hoc tantum facinus, non dicam ad perfectum adduci, sed neque inchoari, quin in vastum poenarum atque aegritudinum pelagus incurrendum sit. Namque revera opus esset aut nunquam didicisse, quid missio Christi significet, et in quo se gerat sublime episcoporum mandatum; aut quod omnino probrosum esset, penitus ignorare quot quantisque malis humanum genus obruatur, ut quis nequeat, in perfungendo hoc munere, vel primo obtutu perspicere quibus periculis, quibusque contradictionibus obnoxius esse debeat, aut quomodo felix exitus sperari non possit, nisi animo ita sit comparatus, qualis erat Doctor gentium, qui de se palam profitebatur: Adimpleo ea quae desunt passionum Christi in carne mea pro corpore ejus quod est Ecclesia (Coloss. I, 24.)

Sed facite, Patres amplissimi, animo forti magnoque sitis! Si enim Dei prorsus arcanum est consilium, ut mysticum evangelicae doctrinae semen nequeat germinare vel crescere, aut frondium pulcritudine florumque laetitia vigere, nisi ea conditione, ut virorum apostolicorum fletu et sanguine assidue madescat atque irrigetur, ipsius Dei est etiam voluntas, ut eas laorymas quae justitiae ac veritatis ergo effunduntur, piae ac sanctae consolationes a coelo ubertim repensent, cum scriptum sit: Beati qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur. (Math. V. 5.) Nam si de Christi discipulis deque caeteris Evangelii praeconibus dictum est, quod euntes ibant et flebant mittentes semina sua, aeque de iisdem prolatum est, quod, venientes, venient cum exuitatione portantes manipulos suos. Et si haec altera propheticorum verborum pars, jam ab initio Ecclesiae, ut vidimus, effectum suum plenissime est sortita, adeo ut scribere potuerit Apostolus: Quoniam sicut abundant passiones Christi in nobis, ita et per Christum abundat consolatio nostra, (II. Cor. II. 5.); eutndem effectum et vobis propositum esse patet, dummodo eodem ac vestrorum praedecessorum spiritu moti, sacris eorum vestigiis intrepide inhaereatis, scientes quod sicut socii passionum estis, sic eritis et consolationum, (ibid. v. 7,).

Et quod reapse amplissimam ex nostris laboribus mercedem jam in hac vita simus consecuturi atque ingens praeterea nos maneat in caelis praemium a Deo, vel ex ipso quod nunc vobis offertur pignore clarissime evincitur, scilicet ex modo vere mirando, quo