Opinio Excelsae Regnicolaris-Deputationis motivis suffulta, pro pertractandis in consequentiam Articuli 67: 1790/1 elaboratis Systematicis Operatis Articulo 8. 1827. exmissae circa objecta Rei Literariae. / Posonii / in Typis S. L. Weber / 1830
Sectio 3
Hí uou tantum correcte, sed etiam nitide aiqtie concinne fari, et scribere noiint iluc pertinet Pars altera TaJmlae sub Nro IX. Quae posthac de nonna studiorum extraordinariorum in Seholis grammaticis traftandorum conspiciuntur, reflexe ad Observationes ^-pho 65. subnexas, hic locum obtinere amplius nequeunt. Caput VÍ. f)e libri* institutionum in Scholis Grammaticis. Non ultimum salebrarum genus quod discentes excruciat, est defectus idoneorum librorum Scholasticorum, quo fit, ut Magistri ad afferendum discentibus suis levamen, partim excerpta e voluminosis hujusmodi libris adornent, partim aliis notulas addant, discipulisque suis ad calamum dictare soleant. Ad scripta haec menda quam grav issima irrepere, quotidiana dócet experientia, quos nisi Informator forte domesticus corrigere velit ac sciat, plerumque res omnis cum bis ipsis erroribus ediscitur, ac eapropter nullo penitus fructu recitata, abjectis transacto semestri scriptis, perpetuae oblivioni traditur. — Exoptandum igitur maxime esset, ut Libri scholastici pro bis Classibus in omni disciplina adsint, qui quidem partem et sphaeram illius huic vel illi Scholae assignatam compendio adcoinodo exhauriant, non tamen ultra necessitatem redundent. — Ad obtinendos vero idmodi Libellos, oportunissimum erit medium, universos Patriae Literatos provocare, propositisque notabilioribus praemiis eXStinmlaré, ut huic Institutionis publicae prima inter accensendo adminiculo hucdum tantopere deficienti parando , solertem operam impendere adlaborent. — Ilis in effectum si dfedUfcaltthr, quam optime Juventuti prospectum, futurum innumeratis habet Deputatio, meliusque longe, quam singulos Capite hoc recensitos libellos, in examen vocando. Itaque hoc misso, tenor Capitis hujus concentrabitur in his: §. 87. Cum experientia testetur libros scholasticos praeexistentes, in nonnullis redundare, in aliis deficere, indeque fieri, ut Magistri partim excerpta e voluminosis hujusmodi libris adornent, partim aliis notulas addant, discipulisque suis ad calamum dictent; ad scripta vero haec, licet multo fatigio et temporis dispendio procurata, menda quam gravissima irrepant, cum quibus res ipsa nullo pene fruetti ediscitur; huic Institutionis non ultimo obici medelam adferendam esse, nemo non videt. §. 88. Erit vero oportunissimum eo medium, universos Patriae Literatos provocaro, propositisque notabilioribus praemiis exstimulare, ut idoneis pro his Classibus in omni disciplina libellis Scholasticis parandis, operam impendere velint. Praestantiae vero et renumerationis mensura petetur exinde, si libellus quilibet itá comparatus fuerit, ut adolescens in illo, omne id quod decursu anni literarii sibi ediscendum est, at nihil ultra reperiat; nisi fors paucas ad calcem libri lineolas, fontes in quibus haec latius diffusa aliquando reperire possit , designantes.
