Conclusa seu Resultata Excelsae Regnicolaris Deputationis in Contributionali - Commissariaticis terminatae Pestini Anno 1793 / Posonii / Typis Ludovici Landerer de Füskút / [1826]
II. Provocatum sub A. Generalis tributi pro dotatione Cassae militaris destinati, in Jurisdictiones repartitions, ejusdemque tandem in communitates, et individua contribuentium per ipsas Jurisdictiones subrepartitionis.
9 §. 25. i Ut etenim silentio praetereatur, totam illam in classes distributionem nulla fixa regula arbitrio duntaxat initi certum est, ipsum Dicarum constitutivum pro arbitrio defigi, quod partialitatibus ansam dat, nec unquam in manipulatione tam complicata malum hoc humanitati proprium praecaveri valebit. §• 26. In rubricis dicalis hujus conscriptionis eadem objecta plui ies recurrunt. — Sic domus colonorum, et inquilinorum censu carentes, sic manuales operae, et vecturisalio, pascuatio item pecorum, pecudumque- Haec si a numeio in prioribus rubricis stante, ut plerumque obtinet, inscribantur, inanem duntaxat causant laborem , alias vero ab arbitrio Conscriptorum pendent. §. 27. _ • < Sed et plura talia recte conscriptio haec continet objecta, quorum judicatio immediate a bona contribuentis fide , a majori vel minori Conscribentis exactitudine pendent, quod immediate regulae 3-ae §. 13. defixae contrarium est. Hinc est, quod in uno eodemque Comitatu, quantumcunque vigil sit publica Administratio, proportio primum quidem, ut Conscriptores diversi sunt,variet, mox etiam in locis uni, eidemque Judlium subordinatis, ut Communitatum primores in fraudem magis, minusve audaces sunt, diversa sit. §• 28. Ut etenim rubricae personarum, quae, quoniam dim animarum conscriptione combinari possunt, non tantam celandi ansam relinquunt, boum item et equorum, ac vaccarum, quarum numerus cum in oculis cunctorum versetur, pluribus notus est, praetereantur, tantam certe, quantam placet, juvencorum et hinulorum, fundorum item, et extraserialium beneficiorum partem indictari, experientia testis est. §• 29-Mirum forsitan rerum hungaricarum non satis gnaris videbitur, fundos inter objecta hactenus facile celari queuntia numerari, id vero facile quivis concipiet, si modo perpendat discrimen,, quod inter terras per rusticam manum cultas, et allodiales dicali conscriptioni non subjectas intercedit, si consideret, nullum in Comitatibus fundualem existere librum, ipsamque urbarialem conscriptionem, quae plerumque pro fundamento harum dicalis conscriptionis rubricarum servit, adeo erroneam esse, ut ne per approximationem quidem veritati accedat. Sunt certe loca, quae dum 8, aut 10 in urbariali tabella sessiones numerant, 40 excolunt, aut etiam vice versa, quae plus, quam possederant, indictarum, prout nempe colonus,cujus sola fassio, dum propria ejus utilitas subversatur, pro basi operationis tuto nunquam potest assumi, occasione introductionis urbarii sibi magis proficuum imaginabatur. §. 30. Provolatum tub A. 5
