Felséges Első Ferentz austriai tsászár, Magyar, és Cseh ország koronás királyától Pozsony szabad királyi városába 1811-dik esztendőben, kis-asszony havának 25-dik napjára rendeltetett Magyar ország gyűlésének jegyző könyve (Pozsony, 1811-1812)
1811-1812 / 36. ülés
'3 6. ÜLÉS. alább néu.ü némii képen tudja. Ha mind azon által tsaka’ mostani lelki pásztoroknak, és az arra legközelebb rendelendŐknek tekéntete tartóztatja a’ FŐ RR-ket, inkább mintsem az Ő határozatlan javaslatokra a’ SSiésRR. reá álljanak, ha- tároztassan-meg e’ végre bizon\e*s üdő; melljre a’ Szabolch Vármegyei Követ három esztendőt javasolt, a’ mennyibe tökéletes tudása a’ Nyelvnek nem kívántatik; de a’ Ál. Fersonálisnak emlékeztetésére, hogy, ha a’ Tanítók kedvéért nyoitz esztendőket szántunk, a’ lelki pásztoroknak, kik számos foglalatosságaik miatt, a’ Nvelv tanulásra ha- so ni óképen nem igen érhetnek, sem lehet kevesebb ücíőt engedni, reá állottak a’ SS. és RR. hogy nyoitz esztendőre határozott üdö engedtes. sen a’ papoknak-is. Ehhez képest tehát a’ 4-dik pontban , melly ezen tárgyról szóll, azon szavak után: „ad cutam animarum'' tétetett: „evolutis a cursu scholastico futuri anni 1312. . • *> octo annis. Az 5-dik pont iránt a’ Fő RR. kívánják , hogy azon szavak után : ,,prout et veteres liugvae' tétessen: „fi- gnanter latina; ” a’ mellyre a’ SS. és RR. minden ellen mondás nélkül reá állottak; továbbá azon lobb Tudományok sorjából , mcliyek magyarul taníttatnának, kivétetni kívánták a’Logieát, Ethicát, cy Me- taphisicát. Ezen kivételnek szükségét előadta az Esztergomi Káptalan Köveíje; mivel úgy mond az emií- , telt Tudományok szorosban egybe kötve vágynak a’ Theologiáva! , melly úgy-is deákul fog taníttatni, szükség tehát rész szerént a’ ludo- máuybéli kifejezésekre nézve , rész szerént hogy a’papságra menendők készítessenek. hogy a’ Theologi tnak hungaricam perfecte calleat, sed tantum ui non sit illiu-> ignarus. — 'Si tamen Excelsi Proceres de modernis saltem animarum Curatoribus, et qui proximius adeommoda- buntur, solicit! essent, antequam ad indeterminatam , quam iidem svadent, modificationem Status et Ordines accedant, malunt cerium defigere tempus; hoc fine Nuncius Comitatus Zaboichensis triennium sufficere arbitrabatur , quum perfe*- cta lingvae cognitio non requiratur. Verum reflectente Illustrissimo Personali, quod quum Professoribus octennium sit conces um, nec animarum Curatoribus,quibus per multas occupatidiies pariter non multum vacat temporis ad studium lingvae, minus assignari possit, Status et Ordines accesserunt,ut his etiam octennii praestituatur terminus-. Huic itaque concluso conformiter, in puncto 4-I0 post verba ,,ad curam ani- marum” posita suut „(volutis a cursu scholastico futuri anni Igi2. octo annis. In puncto 5'to desiderabant Excelsi Proceres verbis prout et veto- res lingvre" subjungi ,, signanter latinad' Cui Status et Ordines omni absque difficultate assenserunt. — Tum e serie altiorum scientiarum , quae hungarico idiöniate pertractandae e>sent , optabant Excelsi Proceres excipi Logicam, Ethicam, ét Méta physicam. Necessitatem excipiendarum scientiarum harum liberius explanabat Ablegatus Archi- Capituli Strigoniensis: arctiu^ inquit hae scientiae cum Theologia sunt connexae, quae quum latiné praelegenda est, tum propter terminológiám , quum ideo, ut Cleri- cam petentes sensim-ad excipiendas latino sermone praelectiones theo-