Diarium Comitiorum Regni Hungariae, ab Augustissimo Romanorum Imperatore, et Hungariae Rege Leopoldo Secundo in Liberam Regiamque ac Metropolitanam Civitatem Budensem, in diem 6tam Junii anni 1790. indictorum, ac Die 3tia Novembris in Liberam Regiamque civitatem Posoniensem translatorum, ibidemque die 13tia martii anni 1791. conclusorum (Buda, 1791)
1790 / 2. ülés
minandarum Sacram Coronam tam pro fufcipienda ejusdem in* fpeCfione, quam ut Regnicolarum obtutui pateat, per dies aliquot exponendam decernere meditetur, hacque de re mentem II. Statuum, & Ordinum exquirat. Dilata hac de re deliberatione; SS. & Ordines de Diario Regni Comitiorum diiTcrerc cceperunt: Praecipua qurftio fuit de Idiomate, quo Diarium ducatur, deligendo, ftabiliendoque; cum enim congregati Status communiter in Patriam Hungaricam Linguam inclinaverint, quin multi de his eamdem, non tantum in ducendo Diario, fed in quarumvis & durantibus Comitiis, & deinceps publicarum rerum pertra&atione, in vicem hucufquc recepti Latini fermonis adoptare cupiverint; nonnulli id obvertere, quod fi lingua Hungarica in locum Latina; hactenus in ufu pofitae continenter furrogata fuerit, eventurum ; ut nonnulli Patris Cives , qui Hungaficum Idioma ignorant, tamquam cxules efficiantur; cum tamen lingua Latina a primis Regni Hungária; incunabulis pro rerum publicarum pertractatione deleCta, ufuque tot feculo- rum continuo velut legalis effeCta fuerit, nemini proinde, qui Latinum confuetudinc donatum Idioma condidicerit, vitio verti pof- fe, quod Patrium Hungaricum haud calleat. Illud quoque in coniiderationem venit, quod Regna Gallicice, & Lodomeria; Co- ronse Hungária; reítituenda eííe, & Patria; Leges pra;fcribant, & fecurior confervandarum Regni Libertatum ratio fuadeat; quod fi autem per repentinam Lingua; Hungarica; pro Latina in tractandis publicis negotiis fubititutionem diltinCtorum Regnorum iitorum Populus in Patria ipfa, velut peregrinus efficiatur, dubio procul optatam unionem difficiliorem, fi non prorfus impoffibilem fore. Paribus pugnavere rationibus Regni etiam Croatia;, huic« que junCtorum Nuncii, cetera inter illud etiam adferentes, quod dum Regna hxc in ditionem Corona Hungária; tranfierimt, cun- fta negotia Latino Eruditorum Idiomate traCtata, Legesque eodem perlata; fuerint; nunc igitur, ii a publicorum traftatione negotiorum lingua ha;c penitus exftirpetur, Regna eadem cum maniféíla primigeniorum paCtorum derogatione fuffiagiis quoque fuis privatum iri. Potior attameu Statuum, & OO. pars luculenta aliarum illuftrium Nationum exempla perpendendo, qua; Patriam linguam publicis in negotiis adoptantes, hac ipfa ratione brevi tempore
