Tanulmányok Budapest Múltjából 29. (2001)
A BUDAI KIRÁLYI VÁR ÉS A VÁRNEGYED MINT POLITIKAI, GAZDASÁGI ÉS KORMÁNYZATI KÖZPONT - Bessenyei József: Ami a budai tanács "árulása" után következett 23-36
„...Caeterum non possum caelare Maiestatem Vestram, quo modo quidam sacerdos, qui fuit Buda magister capellae regis Joannis in hanc civitatem veniens, certa eius capellae clenodia argentea deaurato secum adduxerit, que judex Budensis, cui soror dicti sacerdotis nupta est, cum super iis, rum eo concordare non posset, per judicem huius civitatis arrestanda curavit. Qua re ad me delata cum haec iure ad Maiestatem Vestram nomine eundem civitatis huius iudicem requisivi et inhibui, ne ea citra Maiestatis Vestrae consensum quoque auferri paciatur. Itaque Maiestas Vestra quid de iis faciendum censeat significare dignetur. Est, ut audio una tabella argentea, quae festis diebus in altare porri solita est, candelabra quattuor, pacificalia ad modum monstrantiae facta tria, ampullae duae, calices duo et ornamenta quaedam sacerdotalia, quae omnia in duas ladulas composita et sigillis iuratorum civium occlusa servantur et servabuntur, quoad Maiestatis Vestrae super iis informatio et relatio afferetur..." 26. ÖStA FHKA HFU, RN 1 1544. f. 10.1544. november 16., Bécs. I. Ferdinánd király - Eperjesi Farkas László, Leonhart Österreich, Gregorius Feynet sárosi számtiszteknek. Itt Pálczán sógorát „weilenndt khunig Johannes Capellmaister in Sloss zu Ofen ain priester genannt Petrus"-nak nevezik. -Az esetet röviden ismerteti: TAKÁTS, 1903,177-178., azonban Péter pap és Pálczán rokonságáról nem tud. 27. ÖStA HHStA, Hung. AA. Fasc. 47. Konv. 2. f. 1. és ÖStA HHStA, Hung. AA. Fasc. 47. Konv. 2. Fol. 2. 1542. február 22., Speyer. Nyomt. kiadása: ETE, 1902-1912, IV. kötet, Nr. 11., 8-9. -A Krisztus Szent Teste Társulatról: KUBINYI, 1973,220-221. 28. SZNL, PKHL, Prot. n. 9-10.1551-1556. 37.1552. április 8., Pozsony. 29. FRAKNÓI, 1875,385. 30. FRAKNÓI, 1875,400. 31. HHStA, Hung. AA. Fasc. 47. Fol. 22. 1542. március 8., Besztercebánya. Pálczán Péter 1. Ferdinánd királynak. 32. PFL, Pozsony v., K 95. p. 84. Start Eerung. - „...in die Wochen Peterund Paul" (1542. VI. 18-25.) „...verert Zabo Petem richter von Ofen ain essen visch..." Szerémi György is Szabónak nevezi Pálczánt, eredeti mesterségére utalva ezzel. 33. LTÁL, Szepes m. Közgyűlési jegyzőkönyvek, n. 1.1541-1548. p. 61-62.1542. szeptember 7., Svedlér. 34. Az ilyen típusú levelekre néhány példa: ÖStA HHStA, Hung. AA. Fasc. 47. f. 9.1542. január 6., Prága. I. Ferdinánd király Werner Györgynek. A király közli, hogy nem felejtette el a Semsey László javairól tett emlékeztetést. - ÖStA HHStA, Hung. AA. Fasc. 47. f. 33.1542. március 20., Sáros. Werner György 1. Ferdinánd királynak. Werner reméli, hogy Saca ügyében nem dönt addig, míg tőle részletesebb tájékoztatást nem kap. 35. MOL, M. Kane, Libri regii, 2. k, f. 22. n. 37. 36. MOL, M. Kane, Libri regii, 2. k, f. 38. n. 50. 37. Petro Palczan alias judici pro exactione sexagesimae liberarum civitatum partium regni Hungáriáé superiorum, pro expensis et servitio in eisdem civitatibus dati sunt flór. 62. (a sexagesima az 1542. évi besztercebányai országgyűlésen felajánlott egyszeri adó, a rendek minden vagyonának hatvanad része; EMBER, 1990, 86.). 38. 1542. szeptember 3. MOL, M. Kamara, Ben. resol. 1542. p. 53. - ÖStA FHKA HKA, Ungarn. Gedenkbücher. T. 387. 1550-1551. f. 21v. 1543. október 11. „Petro Palcan alias iudici Budensis pro damnis, quae tempore obsessae civitatis aeeepit, Maiestas regia singulis annis ex tricesimis et camera solvi deputaverat fl. 125. Haec tarnen deputatio aliis litteris Maiestatis regie tandem aueta est tertia septembris anno xLv Pragae flor 75." - Rendelkezések a pontos kifizetés érdekében: MOL, M. Kamara, Ben. resol. 1551.16. c. 71.1551. június 17, Bécs. Pálczán Péternek az évi 200 forintot késedelem nélkül fizessék meg. - ÖStA FHKA HKA, Ungarn. Gedenkbücher. T. 387. 1550-1551. f. 248.1551. június 17, Bécs. Az évi 200 forintból hiányzó 68 forintot fizessék ki. - ÖStA FHKA HKA, Hoffinanz Proth. R 1551. T. 204. 1551. június 17. A 200 forintot rendesen fizessék. 39. MOL, M. Kamara, Ben. resol. 22. c. 46-47. 1553. szeptember 19. Pálczán Péter - a Magyar Kamarának. - MOL, M. Kamara, Ben. resol. 22. c. 20-21. Összeírta elvesztett javait. 40. ÖStA FHKA HFU, RN 6.1555. f. 30r. Káraiért 362 forint 50 dénárt kap. 41. MOL, M. Kamara, Ben. resol. 28. c. 22-23.1557. július 10, Pozsony. I. Ferdinánd király - a Magyar Kamarának. 42. BAJL, Besztercebánya v. Fasc. 895. n. 12. 1543. november 14, Pozsony. Bornemisza Pál főharmincados - Besztercebánya város tanácsának. Papírfelzetes pecséttel. 43. R. Kiss, 1908, n. 75, 89. „Petrus Zabo multos iam annos Thyrnaviae iurati civis et iudicis etiam aliquoties officio perfunctus." 44. PFL, Pozssony v, K 109, 58. „Bürgerrecht gelt vom Zabo Peter gewesnen Richter zu Ofen." 45. SZNL, PKHL, Prot. n. 7 et 8, 241-242.1548. december 8, Pozsony. Egregius Wolffgangus Iosa de Sawol a Lajta folyó mellett egy rétet Mosón vármegyében, Pálczán Péternek és nővérének, Dorottyának elad. - 1548. december 13, Pozsony. SZNL, PKHL, Prot. n. 7. et 8.1546-1551, 242-243. Sávolyi Józsa Farkas Pálczánékat eltiltja a rét vételétől. 46. Az ügy iratai: ÖStA FHKA HKA NÖKA, Proth. T. 23. f. 15r. 1550. július 9. - ÖStA FHKA HKA NÖKA, Proth. T. 23. f. 43v. 1550. július 29. - ÖStA FHKA HKA NÖKA, Proth. T. 23. f. 150r. 1550. szeptember 20. - ÖStA FHKA HKA NÖKA, Proth. T. 23. f. 209r. 1550. október 24. 47. ÖStA FHKA HKA, Hungara RN 7. 1559. január. Nyomt. kiadása: GÁRDONYI, 1934, 167-168. „Serenissima Maiestas regia, dominie domine clementissime. Hodie a prandio venit ad me neptis quondam Petri Palczan, una cum procuratore suo Joanne Schuortz, et dixit se per Maiestatem Vestram Serenissimam ad me esse directam pro responso accipiendo, quibus ego dixi, responsum eis non posse dari, antequam nesciatur de rebus et pecuniis ipsius Petri Palczan. Itaque Joannes Schuortz dixit, quod Petrus Palczan iam inde ab initio habuerit societatem et negociationis conservations omnium rerum suarum cum Wolffgango Cremer, Laurentio Langh Lörmbergensi, Joanne Schrangl, et Thoma Bornemizza Budensi. Item, quod in Lürmberg habuerit in negociatione triginta millia aureorum, exceptis aliis rebus suis, cuius negociationis ratio omnibus praedictis personis plene cons30