Képviselőházi irományok, 1872. VII. kötet • 413-462. sz.

Irományszámok - 1872-447. A kérvényi bizottság jelentése, a hozzá utasitott nagybánya kerületi bányaegylet, és a selmeczi almagyarországi bányaegyesület kérvénye tárgyában

28:i 447. SZÁM. nis voragine inopinabiliter consiuitum exstitisset, artieulos libertalium infrascriptarum a nobis ipsis elargiri humiliter postularunt. Nos igitur, qui ex innata regiae nobilitatis virtute de subjectorura nostro-. rum eommodis invigillare tenemur dictis civibus nostris has libertatum praerogativas, in perpetuum duraturas de beneplacita voluntate serenissimae principisaae dominaae Elisabeth inclitae riginae Hungáriáé, genitricis, nostrae charissimae, ac de consilio et conventia padatorum et Baronum nostrorum eisdem ad instar aliarum civitatum nostrorum capitalium de regali largilua pietate duximus concedendas. — Primo: quod metae eorum more antiquo videlicet a Zazarbánya, in omnibus terris et süvis regalibus exceptis viliis jam plantatis, salvis etiam terris silvis ac posseissonibus nobilium circumquaque ad tria milliaria pertendantur; sed quia robora et magna ligna pro opere stollonum fovearum, ac domorum aediíiciis necessariorum, in metis eorum inveniri non contingat, et etiam cimentum pro ecclesiarum fabrica in metis eorum minimé invenitur: ideo amminus, ut robora et magna ligna pro stollonum fovearum, ac domorum suarum aedificiis apta et uecessaria, ac etiam cimentum extra metas eorum sine praejudicio aliarum possessionum nostrarum regalium nec etiam in poss essionibus nobilium, sed in possessionibus et silvis nostris regalibus recipiendi habeant facultatem liberam. Item plebanum ipsorum et judicem inter se eligent quos voluerint, qui judex annis singulis usque ad octavas Strenarum in suo judicatus perdurandas uaiversas causas inter ipsos emergentes, majores simul et minores cum juratis, quos communitas et judex elegerint plene judicabit, et ex parte quorumlibet concivium et cohospitum suorum et omnium aliorum ipsorum ratione contractus et etiam quorum causae inibi emergunt aut insurgunt; de novo infra terminos liberíatis eorum, videlicet de homicidis, de vulneribus, debitis et aliis injuriis judicandi habeat facultatem. Item quod praedicti cives nostri, nullás possint in reous et personis arrestari, seu prohiberi vire quisita justitia, coram judice eorum a quocunque sit et eodem modo ipsi caeteros regnicolas non possint impedire, et si idem judex cum ' juratis, quibus piám querulantium ex parte suorum reddenda justitia lepidi vei remissi exstiterunt, tunc non is contra quem aggetur, sed dictus judex per querulantes, pro denegata justitia redditur rationem ad majestaíis regiae praesentiam una citatione perhemptoria evocetur, et sine dilatione comparare teneatur; posaunt tamen praedicti propter homicidium evidens, sicut alias juris est, arrestari. Item: magistrum aimualem judex juratis et communitas expertum eligant, qui omnes causas in culturis montium emergentes cum diligentia examinet et judicet, simuleum judice civitatis et juratis, et quod cultura montium ab omnibus aliis gravaminibus. Salvo tamen jure urburarum, et urbura regali, libera habeatur. Item judex et jurati cives expertos scansores eligant, qui continue et fideliter omnes foveas et culturas montium visitando respiciant, et diligenter lucrum urborae promoveant et procurent, ne proventus regius minus possií et fraudari. Si verő in officio scansionis tales negligentes et infideles inveniantur mox destitui debent, et alii fideliores illis ad ipsum officium explendum eligantur. Item antiqua seu consveta montium mensura observari debet perpetuo suo modo. — Item: judex jurati et communitas auri factorem providum eligant et expertum salvo tamen jure comitis camerarum nostrorum de cujus tactu et ratione tam universitati quam alii hospites contententur. Item civibus, mereatoribus et aliis hospitibus universis propinatio vini sit libera absque qualibet partis receptioné seu cujuslibet pecuniae datione propter augmentationem populi et regiae civitatis ampliationem. — Item omnes mercatores inter montem et Zathmar negotiando praecedentes, per comites camerarum praesentes et futuros donec ad camerara Zathmariensem vemendo et cum denariis ad montem redeundo non impediantur, hoc exus ad pressi jecto, quod si ulterius de Zathmariensi camera furtire per devia silvas et nemora ac vias inconsve tas et sinisíras aut non obtenía licentia comitum camerarum cum auro et argento et contra voluntatem praedictonun comifum processerint poena a regia majestate inposita puniantur. Item modiatas de-