Szívvel és tettel. Tanulmányok Á. Varga László tiszteletére (Budapest–Salgótarján, 2008)

HATALOM, BIRTOK ÉS HARC A RÉGMÚLT FORRÁSAIBAN - Kis Péter-Petrik Iván: Kiadatlan Árpád-kori oklevelek a főváros történetéhez (1192-1298)

1. 1192. III. Béla király Fulbert ispán fia: Gergely ispán halála után a nemzetségéből egyedül maradt, utóddal nem rendelkező Makariás ispánnak engedélyezi, hogy birtokairól szabadon rendelkezhessen. A végrendelkezést a király által kiküldött Janus prépost jelentése alapján foglalja írásba, a birtokok határait leírva. A Somogy megyei Füles nevű birtok határában említi a budai káptalan birtokát, Merenye falut. In nomine Sancte Trinitatis et Individue Unitatis. Bela tertius, secundi Geyse regis filius Dei gratia Hungarie, Dalmatie, Croatie, Rameque rex omnibus in Christo pie viventibus salutem in Domino. Providentia regum circumspecta discretam rebus singulis adhibens diligentiam prudenter consuluit et consuite instituit, ut rationabiliter gesta suis temporibus ne notitiam effugiant futurorum aut vetustate dissolvantur vivacis scripti stabilimento roboravit. Universis igitur, tarn presentibus, quam futuris notum fieri volumus, quod cum Gregorius comes filius Fulberti viam universe carnis esset ingressus eius patruus, Macharias comes noster fidelis et dilectus circumspiciens se solum de generatione sua superstitem et omni solatio vei suffragio fratrum et cognatorum destitutum formidans precipue ne sine herede diem claudere extremum contingeret celsitudinem regiam diligenter postulavit, ut concessio ei fideli homine nostra omnes suas possessiones quocumque iure habitas circuiret certis metis a commetaneis suis distinguendo et liberum haberet arbitrium de eisdem possessionibus quemadmodum vellet ordinandi. Nos igitur iustam et rationabilem eius postulationem attendentes fidelem hominem nostrum Ianum prepositum, fratrem Matse comitis ad hoc peragendum ei duximus committendum indulgentes eidem comiti Macharie liberam facultatem ad suum beneplacitum de suis bonis disponendi. Prepositus itaque Ianus cuius fidelitas nobis in omnibus experta claruerat preceptum nostrum fideliter sequens convocatis et requisitis omnibus circumvicinis et commetaneis Macharie cómitis, qui etiam postmodum in nostra presentia constituit in nullo sibi contradicentes omnes possessiones suas circuivit et terras suas absque contradictione conterminalium iuste metavit. Quarum nomina sunt hec. Prima terra est in Sirimia Solt nomine, in qua ecclesia Sancti Laurentii est constructa, cuius duas partes possidet ecclesia Sancte Crucis de Franca Villa, tertia vero parte possidet comes Macharias. Secunda est in parrochia Baac Zund nomine, cuius mete sic ordinantur. Prima meta est iuxta Danubium in loco, qui dicitur Vrreui sub ecclesia Sancti Regis de Herdeud, unde vadit superius per Danubium usque ilium locum, ubi Draua intrat Danubium et inde adhuc superius inter Drauam et Danubium proten-