Szilágyi Sándor szerk.: Erdélyi Országgyűlési Emlékek 7. 1614-1621 (Budapest, 1881)
19. fejezet: 1614-1621 - Törvények és okiratok
1615. JAN. 24.—FEBR. 5. 233 moverentur, omni moclo propulset. Prodest etiam suae M>i aliqnam manum militis conducti liabere (cuius delectus ad rationem suae ]\[ ti s in partibus regni superioribus liaberi fertur) ut is necessitate requirente, in omnem occasionem promptus et expeditus habeatur. Cuperent quidem impense d u i consiliarii una cum regno, ut pro necessitatibus publicis, quae multae et graves sane liabentur, diaeta celebraretur, nisi obstarent illa et impedirent momenta rationum, quae suae priori scripto dilucide et abundanter proposita fuerant, in eo itaque bonum duntaxat suae Mtis prae oculis habentes, ipsi d n i consiliarii, tantisper dum hic, et cum Turcis suscipiendi tractatus expediantur, qualiter cum fructu et pro clementi suae M ti s voluntate celebrari possit, non vident penitus; verendum namque ne per regales publicata ante finitum tractatum diaeta, comitatus praesertim Transylvaniae viciniores, hortationibus turbet et ad lioc sollicitet, ut regnicolae pro confirmandis articulis Posoniensibus instent. Confectis vero tractatibus hisce, suae M ti s arbitrio nonnisi suberit diaetam publicare. Expediret utique si ad coartaudam instabilem et fluctuantem Bethlemii mentem assecurationes certiores adiuveniri possent, quibus intra limites et cancellos contineretur, cautionesque firmae ab ipso praestarentur, illius namque fides dubia etinconstans hactenus semper notata, principem namque suuni et dnum per proditionem evertit, sedibus expulit; practica et subsidio Turcarum in dominatum provinciae sese iugessit; provinciae cum violatione primi ipsorum privilegii, liberae nempe electionis se obtrusum, eligi fecit; cupiditate dominandi ferveus caeteras quoque provinciae prerogativas convellit; titulum principis repudiat, aliaque plurima committit, quae fidem et famam boni cuiusque summopere et laedunt et simul elidunt: lianc ob rem non cum ipsius persona primario, sed provincialibus tractari debet, ad illos tractatus merita praecipue referenda et dirigenda, non quidem impertinens esset, si pro cautione et assecuratione aliquid ab ipso praestaretur; tempore tamen tractatus ea in medium utiliter adferri poterunt, ut sunt sequentia: nempe ut aliquo tempore dum negotia ista transylvanica et differentiae Bethlemii in securo consistant, neque periculum de practicis Turcarum supersit, loca ad rationem sacrae coronae resignata sic permaneant. Item poenae loco ponatur, ut si quippiam simile per ipsum perteutatum fuerit, ipso facto, quatuor comitatus Hungariae acl Transylvaniam concessi, ad ratiouem coronae remittantur, liberaque illorum electio per hoc ipsum tollatur, item sufficientem provinciales scripto fideque firmatam cautionem ac obsiguationem
