C. Tóth Norbert: Az esztergomi székeskáptalan a 15. században III. rész. Az ún. 1397. évi esztergomi székeskáptalani egyházlátogatási jegyzőkönyv - Subsidia ad historiam medii aevi Hungariae inquirendam 13. (Budapest, 2021)

Az egyházlátogatási jegyzőkönyvet tartalmazó kötet anyaga(esküminták, vizitáció, rendelkezések, határozatok, oklevelek)

Az egyházlátogatási jegyzőkönyvet tartalmazó kötet anyaga

223

sive funeralibus sive alio quocunque modo canonicos existentes

in

sacris 1

concernentibus, neque de distributionibus quottidianis, sed neque de taxis, que extraordinarie interdum exiguntur a rusticis capituli. Et hoc ideo, quia si predium habere non valent, nec de proventibus prediorum partem habere possunt. 5

(fol. 33r [pag. 71.])

Nulli canonico datur predium, nisi sit in sacris et resideat

Item statutum est et ordinatum, quod nullus dominorum, sive in dignitate 10 sit constitutus, sive simplex canonicus, predium valeat petere seu optare, nisi sit in sacris constitutus, ut supra, et resideat. Et casu, quo sit in sacris et resideat, quando tale predium obtinet, si postea non resideat infra annum, statim elapso anno ammittit huiusmodi predium, et alter, qui voluerit, optabit, et illius erit, nec optionis habebit locum, nisi quando iterum residebit. 15 Et1250

quia solent nonnulli dominorum de capitulo predia habentium non curare de prediorum suorum melioratione, sed dumtaxat recipere fructus consuetos, et sic aliqua predia deteriorantur. Cum autem dilapidatores rerum ecclesiasticarum iura multipliciter puniant, statutum est et ordinatum, quod quantumcunque antiquior canonicus quis existat, qui predium 20 desolaverit vel deterioraverit, vel predium sibi assignatum ad populandum, habita temporis consideratione, quanto videlicet tempore predium tale possederit, non populaverit aut melioraverit, ita quod malitia vel negligentia

sua constiterit desolasse, deteriorasse vel non populasse, si secundum vacans optare voluerit, nullomodo admittatur. Immo et illo predio, quod dete- 25 rioratur, privetur et alteri conferatur, qui ipsum populet et melioret, et talis sine predio maneat, quousque capitulo videbitur.

1250 Mellette

a

margón jobbról más kézzel: predia habentia;

alább:

NB.

Modus et ordo optandi predium

30

In optione autem prediorum huiusmodi talis modus et ordo observandus erit, quod canonicus presens in numero antiquior a receptione sua in canonicum existens primo et principaliter, si aliquod canonicum sibi non obsistat, scilicet quod non sit excommunicatus aut suspensus, infra decem dies a die vacationis predii, per mortem alicuius canonici vel alio modo vacare 35 contingat, valeat optare, si voluerit. Quod si

infradictum tempus

non optaverit, tunc sequens antiquior canonicus et deinde subsequens descendendo, dum, ut premissum est, aliquod canonicum non obsistat, valeat optare, ita quod predium non optatum in ordine remaneat canonico posteriori seu iuniori. Item si quis concanonicorum predium postulaverit et sibi oblatum, 40 et forte propter exilitatem predii vel distantiam non acceptaverit infra de-