Franciscus Dőry: Decreta Regni Hungariae : Gesetze und Verordnungen Ungarns 1301–1457 (Magyar Országos Levéltár kiadványai, II. Forráskiadványok 11. Budapest, 1976)
Decreta
X. Stabilimus denique, ut si aliqui ex nostris regnicolis, cuiuscunque status a et dignitatis existant, quicquam iuris seu questionis contra et adversus villanos seu rusticos prelatorum, baronum, nobilium, aut alterius status hominum habent vel habuerint, id primitus et primarie in presentia ipsorum dominorum terrestrium legitime prosequi debeant. Et si domini ipsorum villanorum seu rusticorum iustitiam facere denegarent, aut in reddenda eadem essent remissi, extunc huiusmodi domini terrestres pretextu abnegate ipsius iustitie in presentiam comitis provinciális, vel vicecomitis eiusdem, aut iudicum nobilium illius comitatus, in quo ipsa iustitia esset abnegata, legitime evocentur. Qui quidem comes parochialis, vicecomes et iudices nobilium sub privationis honorum ipsorum et nostre indignationis penis iudicium et iustitiam ac omnis iuris complementum ex parte ipsorum indilate absque strepitu et figura iudicii summarie b et de piano, 1 favore etiam odio et amore quibusvis relegatis debebunt et tenebuntur exhibere. 2 XI. Sicque decrevimus, ut quicunque regnicolarum nostrorum, similiter cuiuscunque dignitatis vel ordinis existerent, adversus cives nostros regales quicquam actionis habent, vel habuerint, id ipsi in presentia iudicum et iuratorum civium nostrorum regalium, ubi et in quo loco ipsi cives nostri inculparentur, aut officialium seu iudicum, quibus regia maiestas gubernationem, officiolatum, seu iudicatum nostrarum regalium civitatum duxisset committendum, rite et legitime prosequantur, qui ex parte ipsorum iudicium et iustitiam exhibere teneantur. Et si ipsi iudices et iurati cives nostri regales, aut alii officiales seu iudices nostri prenotati inibi deputati, in faciendis quibuspiam iudicio et iustitia extiterint remissi, extunc huiusmodi nostri iudiceset iurati cives. vel alii officiales seu iudices ad ex hibendam ipsam iustitiam per magistrum tavarnicorum nostrorum auctoritate nostra regia astringantur et compellantur. In casu vero, quo ipsis querulantes de iudicio ipsorum iudicum et iuratorum civium contentari noluerint, tunc in huiusmodi eorum agendis ad presentiam magistri tavarnicorum nostrorum secundum antiquam consuetudinem possint appellare, qui ipsi in eorum iudicium et iustitie complementum exhibere et ipsum suum iudicium per annotatos iudices et iuratos cives nostros efficaciter tenebitur facere observari. Et si memorati querulantes tarn de ipsorum iudicis et iuratorum civium quam dicti magistri thavarnicorum nostrorum iudicio contenti non fuerint, tunc huiusmodi causas ipsorum coram nostra maiestate more alias consueto prosequi valebunt, quibus nos iudicium et iustitiam faciemus, prout expostulat ordo iuris. 1 XII. Disposuimus etiam de modo et consuetudine ab antiqub solitis observari, quod prelati et quipiam viri ecclesiastici causas aliquas inter regnicolas nostros motas amodoque et in antea qualitercunque, quandocumque et ubicunque movendas et suscitandas, utputa iudicium seculare concernentes iudicare et diffinire minime valeant, neque possint. Eteconverso barones, comites provinciarum 3 et alii regni nostri iudices causas aliquas lites seu questiones forum videlicet ecclesiasticum tangentes, discutere et iudicare non debeant neque presumant b . Et si inter ipsos viros ecclesiasticos ab una, parte vero ex altera iudices seculares preX. a Litt, statutus b Litt, sumarie XII. a Litt, provinciay b Litt, presumpmant X. 1 Der G.A. übernimmt hier die Formel des kanonischen summarischen Verfahrens. 2 Uber die Patrimonialgerichtsbarkeit s. G.A. XVIII d.J. und XL d.J. 1397. XI. 1 Der G. A. wiederholt inhaltlich bzw. präzisiert die G. A. IV, VIII und IX vom 15. Apr. 1405 zusammen.
