Franciscus Dőry: Decreta Regni Hungariae : Gesetze und Verordnungen Ungarns 1301–1457 (Magyar Országos Levéltár kiadványai, II. Forráskiadványok 11. Budapest, 1976)

Decreta

rarum ac sententie 0 capitalis d4 pro quocunque facto in presentia palatini et* iudicis curie nostre aut alterius cuiuscunque iudicis presentia convictus fuerit, iudex illius cause talem convictum recaptivet et tribus diebus causa reformationis f pacis inter partes fiende et ordinande detineat 8 , et si concordare nequirent, tunc in manus sui adversarii ad infligendam sibi penam iuxta regni consuetudinem et h de iure debi­tam assignet. Et si tali convicto pars adversa mortem vel aliam penam consuetu­dinis* regni de iure debendam infligerit vel fecerit, tunc a iudice et parte adversa sine receptioné alicuius pecunie vel gravaminis possessionis sue erit expeditus. 5 X. Filiique a , fratres, proximi, sorores et uxores pro excessu talis pereuntis hominis non debeant agravari, sed in possessionibus, domibus et bonis ipsorum quieti et pacifici permaneant. Si autem cum b parte adversa b homo premisso modo convictus posset concordare, iudex non ultra, nisi quinquaginta marcas, 1 dando sibi terminum debitum 0 ad easdem persolvendas, recipére possit; et si dato sibi termino solvere non curaret, de possessione sua, exspirato d ipso termino, recepto homine regio et testimonio alicuius capituli vel credibilis conventus portionem vel portiones ipsas quinquaginta marcas valentem vel valentes possit occupare tam­diu possidendam vel possidendas, donec per hos, quorum redemptioni 6 eadem vel eedem magis convenire dinoscuntur*, pro ipsis quinquaginta marcis redimantur. 2 XI. Ad eorundem etiam nobilium petitionem annuimus, ut universi veri nobi­les intra a terminos regni nostri constituti, etiam b in tenutis ducalibus sub inclu­sione terminorum ipsius regni nostri existentes sub una et eadem libertate gratu­lentur. 1 c Be, Mar2 sententia d Be capitali e R, ü om. f R informationis ' S detineant h Marl-4 om. ' Mar2 consuetudine X. " Marl Filii quoque ^ Marl cum predicta parte c P debetitum d Be, K, S, Mar2 expirato e U redemtioni f Be, P, S dinosscuntur; K, R dignoscuntur XI. a R inter b Litt, tarn, correctura CJH 4 Wie aus G. A. XII [um 1320] erhellt, ist das kein besonderes Delikt, sondern die für die vorher auf­gezählten Verbrechen vorgesehene Strafe. Bei den aufgezählten Verbrechen vollstreckte also - mangels eines Abkommens - der Beleidigte die Strafe. Das CJH ließ die im 16. Jh. bereits veraltete Regel fallen und änderte den Text wie folgt: Et si tali convicto pars adversa, sive receptioné alicuius pecunie, sive gravaminis possessionis sue complacuerit, erit expeditus. X. Also die Summe des adligen homagium. 2 Über die Pfändung s. das Dekret [um 1320], übrigens Art. III, XI [Comp, um 1300]. XI. 1 DerG.A. deklariert nicht die Gleichheit der Großgrundbesitzer mit den Gemeinadligen, wiees späterdas Tripartitum Werbőczy s tat (Pars I. tit. 3.). Zu dieser Zeit war der jüngere Bruder des Königs, István, Fürst von Kroatien, Slawonien, Dalmatien und - für kurze Zeit-von Siebenbürgen. Die tenuta ducalia sind also diese Provinzen mit einer besonderen Verwaltung, deren Adlige in mancher Hinsicht hinter denen des im engeren Sinne genommenen Ungarn standen. Eine praktische Folge der Gleichheit ist im G.A. XII enthalten. Die Wirksamkeit des Gesetzes erstreckte sich auf die in den Besitzungen der königlichen oder privaten Burgen lebenden sogen, „praedialen" Adligen.

Next

/
Thumbnails
Contents