Franciscus Dőry: Decreta Regni Hungariae : Gesetze und Verordnungen Ungarns 1301–1457 (Magyar Országos Levéltár kiadványai, II. Forráskiadványok 11. Budapest, 1976)
Decreta
X. 1 Et nullus possit cambire aurum vel argentum cum pecunia numerata, sed debeat cambire in camera regali cum eisdem denariis camere ampliandis levando in statera. Si qui autem secus fecisse vel facere reperti fuerint, pena condecenti tamquam transgressores regalis mandati et statuta camerarum infringentes puniantur. XL Ceterum statuimus, ut nullus omnino hominum cum aliquibus antiquis monetis aut auro vel argento, in specie et specialiter cum parvis et eciam mediocribus Wyenensibus, quorum omnimodam extirpationem volumus et commictimus, preterquam cum ipsis a monetis camerarum nostrarum mercandi habeat facultatem, alioquin emptores et venditores suas res et bona perdent et dehonestabuntur in personis. XII. Preterea nullus mercator extraneus vel huius regni superveniens palam vel oculte in domibus aut camera suas res et bona, tarn in pannis, quam in alii a generis a et speciei b rebus, pro aliis monetis antiquis, cuiuslibet forme, auro vel argento, vendere aut commutare presumpmat, sed pro monetis camere predictis; de noticia tarnen et ad scitum comitis camerarum aut predictorum hominum domini archyepiscopi et magistri tawarnicorum ac aliorum, dum ad locum depositionis ad vendendum vel commutandum devenerit, vendendi habeat facultatem. Si qui autem secus facientes et exercentes per ipsum comitem camerarum vel suos officiales reperti seu per eosdem deprehensi fuerint, res venditioni tarn in pannis, quam in aliis rebus expositas et pro venditis rebus receptas perdant et puniantur in personis. Et nedum illi, qui per se et sua propria auctoritate contra ordinationem camerarum nostrarum et nostram voluntatem aurum vel argentum in specie, preterquam in aureis vel argenteis novis denariis exportantes inventi fuerint, ablatione eorundem c et dehonestatione personarum suarum puniantur. Verum d etiam et si sub sigillis vel signis camerariorum huiusmodi aurum vel argentum quoquam extra regnum deferendum fuerit inventum, et si camerarii alios ad exportandum aurum vel argentum admiserint, iidem comites camerarum, quorum signa vel sigilla in ipso auro vel argento apposita invenientur, tamquam falsarii et transgressores regalium mandatorum puniantur d . XIII. Hoc tarnen in presenti articulo specialiter expresso, quod comites camerarum nostrarum, sub quorum iurisditione montana habentur et existunt, pro comparando plumbo et aliis evidentibus necessariis camerarum et montanarum, sine quorum copia minere auri et argenti minime videntur posse procurari, ad notitiam eorundem hominum domini archyepiscopi et aliorum, si tarnen evidens necessitas id requirit, de auro vel argento tantum ad comparationem premissorum habebunt transmittendi facultatem. XIV. Item sub cuiuscunque comitis camerarum comitatu vel in provinciis Presens nostra moneta ex mala procuratione falsificata fuerit, et discurrere ac habundare ceperit, ipseque comes camerarum eandem falsam monetam captivare et anichilare non procuraverit, ipsi comiti camerarum sie imputabitur, ac si in locis camerarum suarum ipsa falsa moneta fuisset fabricata. Si autem ipse comes caXI. a B, Kovachich, Schönwiesner predictis XII. a A, B, Kovachich, Schönwiesner aliis generibus b A speciey c A earundem ^* 1 B, Kovachich, Schönwiesner om. XIV. a A aliubi b B, Kovachich in erogata X. 1 Vgl. G.A. IHdJ. 1338.