Franciscus Dőry: Decreta Regni Hungariae : Gesetze und Verordnungen Ungarns 1301–1457 (Magyar Országos Levéltár kiadványai, II. Forráskiadványok 11. Budapest, 1976)
Decreta
gin[ti marcarum, et pro] iudieiis viginti marcarum res septua[ginta] h a quibuscunque provenire debentia cum pena tripli vel quadrupli, deum et eius iustitiam minime formidando [nec met]uendo, nullum prius ad solut[ionem] 1 [terminum] competentem publicando, secundum continentiam registri ipsorum, absque litteris iudicialibus partis adverse, minus licité manibus armatis villas et possessiones re[gnicolarum occuparent,] k eosdem nostros regnicolas insuper in exaetione iudiciorum dudum persolutorum, cum antiquo et veteri registro in quovis anno innovando plurim[um gravarent] k [ex quo regnicole] nostri fere usque ad extreme devastationis inopiam devenissent et exinanitionis langore torquerentur. Supplicantes nostre maiestati,ut ipsos a g[ravamine] k [etonera] iudiciorum moderantes limitáré de regia benignitate dignaremur. Nos itaque, qui ex debito susseepti regiminis iustis petentium desideriis gratum [prebemus assensum, et necessitatibus regnicolarum] k nostrorum invigilare tenemur, dignis preeibus eorundem benigniter inclinati, matura deliberatione prelatorum et baronum regni nostri prehabita, antiqua reg[ni nostri lege et consuetudine reqüiren]te k , ut ex veridica relatione eorundem prelatorum et baronum regni nostri serenius informati didieimus, super pretactis regnicolarum necessitatibus tali [modo duximus] k [statu] endum, ut quivis exactores iudiciorum quorumlibet iudicum et iustitiariorum regni nostri, dum per eosdem iudices et iustitiarios ad exigendum i[udicia ad congregationes exmittuntur, comita]tu in omni, in quem pervenerint, quibuslibet in iudieiis convictis terminum competentem, videlicet quintumdeeimum diem a die eiusdem congregationis, pro so[lutione talium iudiciorum facien]da iuxta continentiam sui re[gis]tri et litterarum iudicialium partis adverse consona voce et pari sensu in invicem mutuo correspondentium 1 debeant assign[are]. ml resistendo non persolverent, d[icti e]xactores iudiciorum legitime cum nostro homine de curia nostra et latere addueto, et non serviente suo proprio, pro homine nostro [deputato] k [ad fi]nem ville vel possessionis illorum] videlicet in iudieiis convictorum accedendo, descensum ibidem prefixa lancea seu vexillo absque cuspide seu ferro [faciant, legitima ammonitione me-] diante requirendo ab eisdem [solutionem. Si] tarnen sic requisita non persolverent, extunc eadem vel res tanti valoris et non plures ibidem iustitia suade[nte auferant] k cum registro vel solum n partis adverse, sed pariter cum registro et litteris partis adverse iudicialibus invicem concordantibus et voce unanimi h Forsan: marcas valentes auferrent; porro iudicia et birsagia 1 Forsan: huiusmodi iudiciorum et birsagiorum k Defectus partis dextrae 1 Litt, correspondetium m Forsan: Si autem aliqui de iudieiis convicti monitioni illorum " Hiatus circiter 6 litterarum ° Litt, exigendys p Ultimae lineae humore valde corruptae vix sunt legibiles 1 Die Auslegung des unvollständig auf uns gekommenen Textes wird durch ein Mandat Karls I. gefördert, das er an dem auf das Dekret folgenden Tag, am 13. Juli 1341, in Visegrád an Domokos, Banus von Macsó, den Gespan des Komitats Valkó und an die Gemeinschaft desselben Komitats erließ. Im Mandat regelte er das Vorgehen der Bußgeldeintreiber des Landesrichters Pál u. a. folgendermaßen: Volumus etiam, ut exactores iudiciorum aliter in exigendis iudieiis procedere non possint, nisi congregatio celebretur, et in illa congregatione terminus scilicet quindeeimus dies ad persolvendum iudicia seu birsagia assignetur, et sex boves pro tribus marcis reeipiantur et non plures ad iudicia eadem. Dl. 91320.
