Maksay Ferenc: Urbáriumok XVI–XVII. század (Magyar Országos Levéltár kiadványai, II. Forráskiadványok 7. Budapest, 1959)
FELVIDÉK
Census Ordinarius. In feriis Divo Michaeli Archangelo dicatis coloni integrae sessionis singillatim dant f. 1, mediae sessionis d. 50, tertiariae d. 33 1 / 3 , quartariae sessionis d. 25. Proventus. Est hic Promontorium haud contemnendum, ex quo dant domino terrestri nonas, ubi provenire dicuntur vasa media vinorum nonalium 25, nonnunquam 32, alias plus minus. Ex frumento, hordeo et avena, agnorum fetibus ac apum examinibus „dant similiter nonas. Pro decimis porcorum dant f. 3. Pisa, lentes una cum oppidanis Kereztwriensibus et Echegiensz'Zms pro voto provisorum (quamvis extraordinarie) singulis annis dant, canabum similiter. Muneralia. Muñera dant in feriis Nativitatis una cum Echegiens¿6ws, damam 1 aut, cum iudices una cum civibus causa publicorum negotiorum accesserint ad dominum terrestrem, offerunt iuxta facultatem virium suarum capones, anseres et id genus altilia. Propria domini terrestris. 1. Est hic vinea quaedam ad rationem sacrae caesareae maiestatis, quae centum hominum cultura vix perficitur, quod ad primam proscissionem attinet, 44 haec producere dicitur vasa vini media 32, nonnunquam plura, alias plus minus. 2. Haec eadem vinea colitur a subditis possessionum Wamos, Echegh et Bessenyew gratuita opera. 3. Est hic foenetum caesareae maiestatis Kewzèg vocatum, quod per homines 140 potest defalcad. Hoc producere dicitur orgias foeni 50, alias plus minus. 4. Sunt in hac possessione Bessenyew terrae arabiles spatiosae, item prata et pascua ampia, ut facile queant ibi oves mille, boves 200, porci 50 ali et enutriri. Muleta. 1. Pro effusione sanguinis si fiat querela coram officiali vel iudice, nocens persona dat f. 1, cuius tertia pars cedit iudici. 2. Siquis capitali sententia fuerit convictus, in arbitrio domini terrestris situm est, quid de illo decernere velit et qua in parte bonorum aut corporis mulctare velit, 3. Siquis homicidium commiserit, citra consensum domini terrestris nec dimitti, nec occidi poterit, sed in arbitrio situm est, quid de illo velit decernere. Servitus. Serviunt isti circa allodiaturam possessionis Wamos aratione, seminatione, foenili falcatione, trituratione ac omnibus servitiis ad allodiaturam pertinentibus. Quod ad inordinariam servitutem 45 attinet, cum bobus et equis una cum Kerezthwriens¿&ws serviunt ad arcem Zendrew. Possessiones Kerezthwr, Echegh et Bessenyew tenentur propriis sumptibus in Zendrew vigilem unum intertenere. Querimonia. Conqueruntur isti de foenetorum suorum occupatione per Ioannem Semsey, tunc provisorem Francisci Bebek et Wamosiensi6«s collatorum. 46 , Wamos 1. Haec totalis possessio occupatitia est violenter per Franciscum Bebek cum omnibus pertinentiis, Palffalwa, medietate pagorum Arnod et Kelechen, qui nunc sunt desolati, item medietate pagi Kemey, quern Georgius Bebek possidendum Columano Balay contulit e manibus Nicolai Derencheny. Distat autem a Zendrew milliaribus tribus et sunt tributarii Turcis Hath44 Úgy látszik, az első kapálás jelentette 100 ember munkáját. 45 Nem rendszeres, rendkívüli szolgálat. 46 A ,, collatorum" helyett világosabb volna „collatione".
