Bartoniek Emma: Fejezetek a XVI–XVII. századi magyarországi történetírás történetéből
Istvánffy Miklós
Zsigmond drámai lemondásában 1598. április 10-én, a gyulafejérvári országgyűlésen. (Istvánffy 440-441., Decsy 302-308. ) Győr 1598. évi ostromára közös forrása volt DecSyvel és Szamosközyvel. 1595-re, Báthory Zsigmond szerencsés havasalföldi hadjáratára Istvánffy kiirta Johannes Jacobinust is, kinek haláláról szintén megemlékezik. Jacobinust közvetlenül is felhasználta, nemcsak Decsy átírásában, ki - tudjuk - szintén csaknem szó szerint átvette a kolozsvári történetíró szép munkácskáját. Istvánffy , L. XXIX., p. 412. fiebatque ambarum partium pertinacia, ut aliquando hostes retrocedendo a nostris magna caede edita usque ad castra fugarentur, Hunc in modum tota fere dies usque ad occasum solis altercante dimicantium fortuna, transacts est ... jussuque Michaelis defatigatis labore pugnae nostirs opportunum necessariumque auxilium attulit. .. Jacobinus interdum nostri hostes extra angustias ad vsque castra, magna in eos caede invecti, propellabant. ,. Hunc in modum a solis ortu usque ad vesperum alterante fortuna, vario Marte, pugnatum fuit ... ex mandato Palatini ... defatigatis iam labore nostris subveniens. .. Decs y 199-200. ezeket a részleteket más szöveggel adjal De használta Decsyt is, ezen a helyen is: Istvánff y, 412. Mihály vajda elhatározza, Michael et Quiralius, quamquam paucitatis suorum gnari, virtute tarnen sua secundum Dei opem et locorum commoditate fretì... hosti occurrerunt. .. Decsy . 199. Jacobinus hogy csatát kezd, noha kisebb a serege, mint a töröké. Palatinus, etsi videbat istis numero praecellere, se vero exiguo esse stipatum exercitu, Deo tarnen praepotenti suorumqu e virtuti fisu s fort una e se committere non est veritus. Palatinus, licet animadverteret, se numero hostium imparem esse, Deo tarnen et loci natura suorumque instinctu confisus , fortunam experiri statuit. .. 57 )Istvánffy, L. XXVII., p. 379. Proximum erat Filecum. .. oppidl valium. .. patefactum est ... peditatus. .. pars ... magno an imo rum ardore atque alacritate procurrlt ... sed max a hostibus fortissime sese tuentibus non sine caede rejecta atque repulsa fuit. Quo irrito conatu tantum abfuit, ut nostrorum animi diminuerentur, ut etiam magia ad vindictam efferati irritarentur. .. ... Restabat arx duplex saxeae rupi imposita. .. Incerti auctoris : De expugnatione Fileci descriptio. (Reusner, Rerum memorabilium. 1770. pp. 209-210. ) Proximum erat Fillekum ... patefacta. .. munitionum nonnulla parte per ... tormenta ... fit acerrima impressio et oppugnatio, sed hostes ... animosissime sese tuentur et demum nostros cum caede reiiciunt. Sic primus nostrorum conatus nostris non solum animos non f rangit, sed magis efferat. .. Arduum adhuc restabat, duas arces rupibus impositas. .. 367 i