Toldy Ferenc (szerk.): Analecta monumentorum Hungariae historicorum literariorum maximum inedita.
I. Leonardi Aretini Attila
ATTILA. 11 scd Alarici 5 5) quondam Gottorum Regis proponentes exemplum, qui capta et spoliata urbe ipsam pauco tempore supcrvixit. Cuius exeinplo audito perterritns Attila, quasi sibi Romám ingrcdienti diripientique fntalc quoddam essct oxitium, spoliata et vastata omni Tuscia e.t Marcbin, ac flanuuis tradita, retrocessit. Cum autem adhuc arderet urbem Romanam sibi subicere, eamque tinali exitio tradere hescitaret, euro tunc rediret ne iam ab incepto desistcret : Ecce Leo Romanus Papa, imperante tunc principe Marciano, emu nobili scnatorum urbis comitatu ad Attilám venit in agro Mantunno,ubi Mineius fluvius, qui de Bennaco lacu egreditur, intrat Padum, quo in loco Attila castra metatus crat. Cuius adventu audito, Attila paucis sociatus paululum proccssit, Leo autem Papa viso Attila do equo descendit. Cui occurrit Attila, ct emu gratanter excepit. Cum alloCutus esset eumPapa Leo, post multos sermones liabitos, quidquid voluit, impetravit. Refertur autem inter alia Leonetn papain dixisse : Rogo Attila, ut facta nobiscum pace Italia excas, in ipsam decetero nullatenus reversurus. Quod se facturum Rex proprio ore spopondit. Soluto colloquio Leo Papa cum suis Romam reversus est; et Attila juxta sponsionem, quani fccerat, onmi furore deposito retrocedcns cum suis, Danubium pcrtransivit. In litteras autem a plcrisque liistoricis traditum est: cum Attila a suis argueretur quod uni saccrdoti inermi tarn potcntissinius obcdisset. cuncta quoque quae petiverat indulsisset, Attilám bunc sermoncrn dixisse ferunt: Vidi Í 9 ad la tus saccrdotis illiits stantem virum mngnitudinis mirac, in voste Candida, cvaginato gladio mihi mortem niinantcm, nisi continuo, quod pcterct, ipse fecissem : undo territus feci. Igitur Attilám admirati niilites scse virum vidissc , qui cum iam pracsto essent, ipsi non vidorant, Ntimen rcctc arbitrati sunt ct fuissc , quo territus Attila, qui nunquani terreri antca potucrat, obsequens pontifiei fuorat: factum ejus laudavere, quasi coelesti infusione provisum. VI. Reversus iam ergo de Italiac iain fusac, iam laceratae, iam ad ultimum deductae, partibus , Attila in Pan'*) Codex : alacri.