Toldy Ferenc (szerk.): Analecta monumentorum Hungariae historicorum literariorum maximum inedita.
VII. Martini archidiaconi de Zagrab iudicium de cometa anno 1468
138 MARTJNI AKCHIDIACON I Particula secimda. Cuius planetae hic noster cometes liabebat conplexionem , particula sccunda dico brcviter, quod hic cometes fűit naturae Saturni, qui vocatur niger. Erat enim parvus corpore, colorc caerulcus, caudam versus polum porrigens, quae quidem conditiones sunt cometis, qui niger appellatur. Nam secundum Ptolomaeum, verso ultimo Centiloquii, illa stella, quae dicitur nigra, est de natura Saturni, et est parva, color cius caeruleus. Hoc idem dicit Leopoldus de Austria, traetatu quinto, capite de Cometa, et Plinius. Comcta niger de natura Saturni apparet caeruleus comam versus septentrionem extendens. Constat autem omnibus, qui ipsum vidcrunt, quod erat corpore parvus, imo minor quam aliqua ex septem stellis in Ursamaiore constitutis, colorem bábuit caeruleum. Unde color caeruleus non est omnino niger, nec albus, nec viridis, sed ex hiis mixtus, uti est color maris, qui ipsum mare viderunt. Concluditur ergo luinc cometem fuisse de complexionc Saturni, cum colores, niger videlicet et viridis, sunt saturnini. Particula tertia. Quid mali is cometes pollicctur huic raundo inferiori, par| 4 ticula tertia. Quoniam secundum Ptolomaeum parte sccunda cap. 9. cometes, dum apparent, quam plurimos effectus in hoc mundo inferiori sólet (sic) inducere, dicit eniin: Item convenit ut caudatas stcllas, quae hora cclypsium, vei altcrius teniporis, apparuerint, observemus, nec non et alia futura univcrsalia ut sunt illa etc. Et continuat : quoniam praclia, combustiones, et qualitates quae res movero faciunt, et accidentia, quae per cas fiunt, operantur. Et ultimo capite dicit : Omnes stellae caudatae signant ventos et aeris siccitatem. Et Hali iltam reddit rationem , quoniam omnes tales fumosae sunt etc. Et cum quibus omnes tenent astrologi, et dicuntquod omnes cometes generaliter haec quatuor significare solent : mortem regum et principum , status utriusquo bella, famem, et permututionem regnorum. Et Johannes Dainascenus dicit :