Somogyi Múzeumok Közleményei 8. (1987)

Varga Éva: Kaposvár művelődés viszonyai az 1930-as évek közepén.

212 VARGA ÉVA ЕВА ВАРГА: ПРОСВЕЩЕНИЕ В КАПОШВАРЕ В СЕРЕДИНЕ ТРИДЦАТЫХ ГОДОВ Работа Евы Варги с помощью новых методов отвечает на хорошо поставленный вопрос и при этом получает такие результаты, которые, с одной стороны, в дальнейшем могут служить хорошей исходной основой для создания полной истории просвещения в Капошваре, а с другой, позволяют заглянуть в механизм „Функционирования" куль­туры, ее использования и связываемых с нею ожи­даний. В работе дается описание всей системы культур­ных учреждений Капошвара в конкретный истори­ческий момент, а кроме того на основе тщательно составленных годовых программ в области кино­искусства и театральной культуры, обращенных к самым широким слоям населения, определяются конкретные запросы массовой культуры. Рассматривая эти различные по уровню органи­зованности сферы культуры, автор приходит к вы­воду, что город располагал широким спектром культурных учреждений, но ни одна из культурных сфер не была понстоящему определяющей. Спектр культурной жизни годора составляли культурные, социальные, экономические, профессиональные, ре­La studo de Éva Varga prirespondas tre ĝus­te starigitan demandon per nova metodo, kaj tiel ŝi atingas rezultojn, kiuj poste parte povos servi kiel bona elirbazo por ampleksa kultur­historio de urbo Kaposvár, kaj kiuj parte cer­tigas enrigardon en la sekcon de la kulturo, en la mekanismon de ĝia „funkciigo" kaj utiligo, respektive en la pretendojn ligitajn al ĝi H. La studo, en difinita tempo, skizas la plenan sistemon de la kulturaj instancoj en urbo Ka­posvár. Ŝi ebligas konkrete mezuri la preten­dojn de la amaskultura sektoro pere de preci­ze kolektitaj jarprogramoj de la branĉoj filmo kaj teatro, kiuj koncernas la plej vastajn popo­lamasojn, respektive kiuj respondas al iliaj pretendoj. Laŭ la analizado de tiuj kultursferoj, maisa­mé organizitaj, la studo konstatas, ke la urbo montras kultúrán organizitecon de larĝa spekt­ro, sed el ĝi neniu sfero estis baze difina. La lokan koloron de la kultúra vivo en la urbo donas la kulturaj, socialaj, ekonomiaj, laŭpro­лигиозные и другие объединения, а также местная пресса, издания, театр, кинотеатры, которые пред­оставляли просветительские возможности для раз­личных социальных слоев. Тем не менее, по мнению автора, нельзя делать вывода об одном превали рующем профиле, который бы однозначно опре­делял культурный характер города. В чем причина этого? Ответ на этот вопрос связан как с экономическими, так и с социальными факто­рами. В этот период экономический характер города определяли разворачивавшиеся современные по характеру экономические процессы, а социальный облик характеризовался доминирующей ролью средних классов. Кроме того большую роль играло и влияние всемирно-экономического кризиса, под­рывавшего материальные основы объединений, то есть условия их функционирования. Этот новый методологический подход позволяет получить детальную картину середины 30-х годов. Работа представляет интерес в первую очередь для специалистов по местной истории и для препода­вания в средней школе. fesiaj, religikarakteraj ktp societoj, la loka ga­zetaro, eldonaĵoj, teatro kaj kinejoj, kiuj cer­tigis eblon kulturiĝi por la diversaj sociaj tavo­loj. El ĉio ĉi — laŭ la konstato de la aŭtorino — tarnen ne reliefiĝas difinita profilo, kiu unu­sence determinus la kultúrán karakteron de la urbo. Kio estas la klarigo pri tio? Konekse kun la demando leviĝas ekonomiaj kaj sociaj faktoroj same. Tiutempe la ekonomian karakteron de la urbo determinas la procezo transformiĝi en modernan ekonomian centron, la socian aspek­ton difinas la dominanteco de la mezaj klasoj. Krome ludas tre gravan rolon la influo de la mondekonomia krizo, ja ĝi minacis la materia­lan bazon de la societa movado, kaj tiel an­kaŭ ĝiajn kondiĉojn de funkciado. Pere de tiu konkludo kaj pere de la metodi­ka noveco la leganto vidas nuancitan bildon pri la mezaj 1930-aj jaroj. La studo povos ve­ki interesiĝon unuavice en la mezlerneja inst­i- ruado kaj inter la lokhistoriistoj. EVA VARGA: LA KLERIGAJ CIRKONSTANCOJ DE KAPOSVÁR MEZE DE LA 1930-AJ JAROJ

Next

/
Thumbnails
Contents