Somogyi Múzeumok Közleményei 7. (1985)
Bárdos Edith: IX. Századi temető Kaposvár határában
46 BARDOS EDITH EDITH BÁRDOS: TOMBEJO EL IX-A JARCENTON APUD KAPOSVÁR La autorino prezentas la materialon de la IX-a jarcenta tombejo, kiun ŝi malkovris en la jaroj 1979—80. Si komparas ĝin kun la, ĝis nun publikatoj tombejoj en la proksima Transdanubo, poste kun la tuta Karpatbazeno kaj kun la ĉirkaŭaj landoj (Cehoslovakio, Aŭstrijo, Jugoslavio). Oni malkovris 87 tombojn. Inter la tombo j oni trovis restaĵojn el la mezepoko (bakformajn, Balaaĵde-Ponejoj). En la IX jarcento oni uzis la orientan parton de la monteto nur 50 m-ojn de la mezepoka preĝejo. La tomboj situas en regulaj vicoj, la tomboj de la infanoj estas en la esktermaĵo. La tombojn havas unuecan orientadon. Laŭ la restaĵoj ni povas dati la tömbe j on en la IX-a jarcento, ni trovis perlojn (milleíiorajn), ringojn el bronza folio kaj ringojn par hararo kum masigitaj finoj. Ĝis nun ni ne konis tombejon el IX-a jarcento en la deparmento Somogy (Somodj), kaj la loko de tombejo ankaú tre interesa car en la proksima ĉirkaŭaĵo oni malkovris du avarajn tombejon el la VIII-a jarcento. Okaze de la malkovro de tombejoj ni povis aspekti restajojn de ĉerkoj nur dufoje (tomboj №29 koj №50). Ni ne trovis armaturon de ĉerko, tiel ili boltis la lignatabuloj de ĉerkoj. 44,4 procentoj da tomboj havas restajojn sed malriĉajn. En la tomboj de virinoj kaj fraúlinoj ni trovis ringojn (tombojn №.: 10, 22, 23), ringojn por hararo (tomboj №.: 4, 10, 16, 48, 20, 21, 59). Spinilobutojn (tombojn №.: 20, 22, 51, 83). Unuaj el juveloj troveblaj en la avar-epokaj tombejoj, sed ĉefe karakterizas al la IX-aj jarcentaj tombejoj. En la 10-a, fraúlina tombo trovita orelpendajoj el bronza drato havas najbaron en slavaj teritoriaj. Ni malkovris perlajn vicojn nur en 3 tombon. Oni trovis similajn perlojn en Zalavár, Keszthely, Fenékpuszta, Letenye, Sopronkőhida, Rezes, Kövecses el Transdanubo. La aliaj trovajoj el la virinaj tomboj la karakteriza ringó, kiu havas 3 specimentojn (figuro 7). Samtempe ni trovis ankaŭ ovojn (tombo 35). Tiu ĉi tombo estas menciita ankaŭ la romiaj malagrandaj bronzaj figuroj. Alia signita trovajo el la osto preparita kudrilujo, nur en la tombo 68 estis. Vidu la figuron 8. En la virotombo signifa trovajo estas la ferotranĉilo, tiu estis bataltranĉilo kiun uzis ĉefe cirkaŭ la jaro 900 la batalistoj de la ĉeha monarko. Ujojn oni metis el la 87 tomboj nur al 18 tomboj apud la kapón aŭ piedojn. Eblas konstati, ke la kolonio estis fondita post la franka venko super la avaroj.