A Debreceni Déri Múzeum Évkönyve 1989-1990 (Debrecen, 1992)

Történelem - Jakiminska, Grazina: Węgrzy w Lublinie w 2 połowie XVI i w XVII wieku

Grazina Jakiminska WEGRZY W LUBLINIE W 2 POLOWIE XVII W XVII WIEKU Dia pisania pracy i dla przewodzenia badan autork? inspirowala ta wspólpraca, która zawiazana byla w 1987 roku miedzy Múzeum Lubelskim i Múzeum Déri w Debreczynie. Celem jej pracy byla przedstawienie tych Wegrów, którzy zyli albo wystepowali w Lublinie w 2 polowie XVI i w XVII wieku i charakterystyka ich roli gospodarczej i spolecznej w dziejach miasta. Materialy zródlowe pracy nastepujace: 1. Pracy Romana Szewczyka, których zródla o charakterze demograficznym byly ksi^gi chrztów i slubów parafii sw. Michala Archanioia w Lublinie. On wyliczyl 21 Wegrów. 2. Praca Jerzego Sadownika na temat przyjecia do prawa miejskiego w Lublinie w XVII wieku. On wynotowal 2 Wegrów. 3. Zasób Archiwum Panstwowego w Lublinie: a) Katalog nazwisk Jana Riabinina. On wynotowal kilkanascie nazwisk „lubelskich" Wegrów. Duze znaczenie mialy dia tematu ksi^gi saxlowe, które autorka odnalazla wsród ksia^g miasta wedlug wskazówek Riabinina. b) „Acta coram senatu Lublinensi ius civile suscipientum

..." Jedyna ksi^ga, która zachowala si? z XVII wieku i zajmuje si§ przyjecia^ do prawa miejskiego. c) Ksieji testamentów i inwentarzy. Tak udalo si? odnalezc testament zony Benedykta Tessniady, Jzstyny i testament i inwentarz jej meza. Przy okazji charakterystyki zródel trzeba podkreslic, ze zawarte tarn informacje sa^ niekompletne. Npz. Nie we wszystkich przypadkach odnotowano miejsce lubelskiego zamieszkania Wegrów, stan ich domów, na co moglyby wskazywac na pozycJQ majatkowzi wlasciciela. Pomógl w pracy ten fakt, ze w tym czasie wszyscy cudzoziemcy mieszkancy Lublina mieli przy swoich nazwiskach podane pochodzenie. W przypadku Wegrów okreslenia „Ungarus" „Hungarus" „Ungar". Jesli chodzi o pisowni^ nazwisk i miejscowosci nie zawsze maja^ ona w poprawna^ forme, przeciez cz§sto autorka miala do czynenia z transkrypcja^polskaj dowolnie zastosowan^ przez pisarzy nprz.

: nazwisko Piotra Totwary wystepuj? w formie Totwardy, Totwaredy. Cz§sc nastepuja^ca pracy charakteryzuje historyczne polozenie i rol§ Lublina we wspomnianym juz okresie. Miasto w tym czasie mialo okolo 10 000 mieszkanców, wspomniano o 58 rodzajach rzemiosi, dzialalo 26 cechów. Ono bylo glównym centrem handlowym, o jarmarkach lubelskich cz?sto wspomniano w zródlach. Handel z W?grami byl tranzytowy, przez Lublin wozono z W?gier miedz, wino, saletre, suszone owoce. W nastepstwie przeprowadzonego badania udalo si$ autorce tej pracy odnalezc 47 Wegrów zamieszkujaxych w Lublinie na stale albo przez pewien okres. Z tej liczby 17 zamieszkiwalo tutaj wXI; a 30 w XII wieku. Na podstawie ich zamieszkania mozna zaliczyc ich do 3 grupp: „mieszczanie" (3), „przedmieszczanie" (7), „mieszkancy jurydyk" (5). Ich zawód zostal podany przy 16 osobach, wsród nich 5 kupców i II rzemieslników. Wejrzy, którzy zamieszkali w Lublinie w wiekszosci zenili si§ z Polkami, ten fakt na podstawie róznych ksi^g udalo sie wyjasnic. W ksi^gach sa^dowych autorka znalazla nazwisk tych Wegrów tez, którzy przybyli do Lublina w róznych sprawach. Ostatnia czesc pracy zajmuje si? jedn^rodzina^ o której odnaleziono w ksi^gach miejskich bardzo bogate informacje. Chodzi o Tessniadych, reprezentowanych przez Michala i Benedykta. Informacje dotycza_ce Michala i jego rodzin? sa^bogatsze. On byl kupcem, handlowal winem

; jego zo221