Valló István szerk.: Győri Szemle 4. évfolyam, 1933.
IV. évfolyam. 1-3. szám. 1933. január-márius - Lám Frigyes: A győri német színészet története 1742—1820. (I. közlemény)
Az'első principális nevét 1752-ből ismerjük. (Brenner Jakabnak hívták. Néhány napi szerepléséért 9 forintot fizetett a városnak. Egy év múlva Linzben találjuk mint színigazgatót. 1 ) 1753-ban is járt egy meg snem nevezett trupp Győrött. — 1754 loktóber 7-én állítja ki a városi tanács a következő bizonyítványt: Wür N. N. Richter, ündt Rath der König!, frey Stadt Raab in Königreich Ungarn beurkunden hiemit, dass vor unser Persönlich erschienen der Ehrengeachte Ignatius Piloty Comediant, mil gehorsambslen gebitt, wür ihme seines allhier scith Monath Junio dieses Jahr geführten auf enthalt, Theatrischen Vorstellung, guten Conduiten, und bisheriger aufführung halber ein glaubwürdiges altestat erlheillen. Wann nun derselbe nebst der ihme zugethanenen Banda sich hierorths bishero sittlich, friedsamb, und allerdings wohl auf ge füll ret, seine Comédien, undt theatrische Vorstellungen in gegenwarlh eines Höchen undt Zahlbaren Auditory dcrgeslallen produciret hat, dasz au ihme .lederzeith ein sattsames Vergnügen getragen worden, folglicheu wiewohl er aus ursach eines durch gewissen in seinen d'easten gestandenen Mathias Bolony bey nachtlicher weille entstandene.! auffuhr auf besehehenes anbringen sambt denen ihme zugesehen zwey Manns Pcrsohnen nembl. Frantz Liechtenbach, und Igrtati Fabel (Habel'?) sich zu erforderlicher Untersuchung dessen beschuldiget worden. Als nun nichts destowenigerr die sache gehörig untersuchet, undt er sambt denen obbenannten Persohnen der diesfälligen 'Schuld! gäulziM'hcn befreyet, ist derselbe nicht allein auf freyen Fuus gestellet, sondern flnnb Ihme oder denen seinigen hierduch an dessen sittlichen aufführen, ündt wohl Verhalten nichts zu benehmen mit gegemwertigen atteslato hegleittet worden. So geschehen iuntcr gemeinen Stadl Insigil. Raab, den 7 8br Ao 754.2) Piloty Ignác június óta játszott Győrött és a KammererRechnung szerint 39 forintot fizetett az engedélyért. Ez a Piloty volt az, aki Pozsonyban a vérfagyasztó Haupt und Staaísaktionennok és a Hanswurstjáiékoknák. véget vetett, aki tehát Gottsched reformját diadalra vitte és szabályszerű darabok előadásával a rögtönzések ellen küzdött. 3 ) Az Ifjabb Piloty ismertette meg tehát a győrieket is a franciaszabású darabokkal. Hogy sikeresen működött, erről írást is kapott. 4 ) *) Guggitz : Beiträge. 41. 1. a ) Fogalmazások jegyzőkönyve 1754—1755. évek. 460 — 461. I. 3 ) Heppner Antal : A pozsonyi német színészet története a 18. századtmn. 15-17. I. *) Nyoma van, hogy Piloty három színésze egy ízben éjjeli csendháborítást okozott, behatoltak egy házba, amelyben utóbb egy pikszist találtak, amely Bokmyé volt. A hatóság először betörésnek minősítette a duhajkodást. de Piloty jótállására szabadon eresztette a három lumpot, miután ártatlanságuk kiderült. Cyőr város jegyzőkönyve 1754. 413. és 499. sz.