A Móra Ferenc Múzeum Évkönyve, 1969. 2. (Szeged, 1969)
Comşa, Eugen: Das Banater Neolithikum im Lichte der neuen Forschungen
auch an anderen Stellen des Ostbanates bekannt (wie z. B. die Höhle Peçtera Romänesti). 30 Die Übergangsstufe vom Neolithikum zur Bronzezeit begann im Banat gleichzeitig mit den über einen Großteil dieses Gebietes weit und intensiv verbreiteten Gemeinschaften der Coçofenikultur, wovon jedoch wahrscheinlich das Nordwestgebiet eine Ausnahme bildete. 31 Es wäre noch kurz erwähnen, daß die Cotofenigemeinschaften im Laufe ihrer Entwicklung im Südwesten mit den Gemeinschaften der Kostolackultur und gegen Westen mit denen der BadenPécelkultur in Berührung gekommen sind. 32 Durch die systematischen Forschungen, die nach Möglichkeit für das gesamte Banater Gebiet vorgesehen sind, hoffen wir, sobald wie möglich die in unseren Kenntnissen über das neolithische Zeitalter in jenem Teil Rumäniens noch bestehenden Lücken vervollständigen zu können. Zeichenerklärung: I. Starcevo-Cris-Kultur; Vinca-Kultur: II. Phase Zorlentu Mare, III. Phase Ornita, IV. Phase Ornita-West, V. Unbestimmte Phase; VI. Tisza-Kultur; VII. Tiszapolgár-Kultur; VIII. Säleuta —IV-Kultur (Nr. 14—15) — Bodrogkeresztúr-Kultur (Nr. 1 und 6). Liste der Funde: 1. Beba Veche (Eugen Comsa, La civilisation Cris sur le territoire de la R. P. Roumaine, in Acta Arheologica Carpathica, Band I Heft 2, 1959, Krakow, 1960, pl. III. Nr. 15 (die Kartierung der Funde vom Typus Starcevo-Cris, die bis dahin im Banat bekannt waren, erfolgte aufgrund der Angaben in der Arbeit von Ida Kutzián The Körös Culture, Budapest, 1947 und hauptsächlich nach der auf Seite 45—46 enthaltenen Liste. Patay Pál (in A bodrogkeresztúri kultúra temetői, in Régészeti Füzetek, Ser. 10, Budapest, 1961, S. 93, Nr. 67 und pl. XXXIV erwähnt den auf Gemeindegelände erfolgten Fund mehrerer Gefäße vom Typus Bodrogkeresztúr, welche wahrscheinlich aus zu dieser Kultur gehörenden Gräbern stammen; 2—4. Dudestii Vechi ( = Besenova Veche; Eugen Comsa a. a. O., pl. III, Nr. 16—20); 5. Cenad (Istoria Romaniei, I, Bucuresti 1960, pl. VI); 6. Sînpetru German (Mitteilung von Egon Dörner); 7. Cenei (Eugen Comsa, а. а. O., pl. III, Nr. 21); 8. Pustinis (Ebenda, pl. III, Nr. 23); 9. Divar (Ebenda, pl. III, Nr. 22); 10. Dinias (Ebenda, pl. III, Nr. 24); 11. Säcälas (Repertoriul arheologic al R. S. Romania, Manuskript); 12. ParÇa (Grabungen I. Miloia (Säpäturile delà Parta, campania 1931), in Analele Banatului, IV, 2—4, 1931, Timisoara, S. 171—186, auch mit Bezug auf ältere Oberflächenforschungen). Neuerlich von Marius Moga durchgeführte Grabungen (Muzeul regional al Banatului, in Revista Muzeelor, I, 1964, 3, Bucuresti 1964. S. 295); 13. Mosnifa (Fundstücke im Muzeul Banatului in Timisoara); 14. Romänesti (a. Pestera: Marius Moga, Cercetäri arheologice ín doua localitäti din Banat, in Studii, II, 1, 1949, S. 95—97; Florea Mogosanu und I. Stratan, Noi descoperiri paleolitice ín Banat, in SCIV, 17, 1966, S. 3.35; b. Dealul Viei, Florea Mogosanu und 1. Startan, a. a. O., S. 340); 15. Dragomiresti (Mitteilung von I. Stratan); 16. Ohaba Mitnic (Mitteilung von Liviu Groza); 17. Ruginosu (Mitteilung von Liviu Groza); 18. Jupa (Repertoriul arheologic al R. S. Romania); 19. Caransebes (Versuchsgrabungen von I. Stratan und später Sever Dumitrascu); 20. Zorlenfu Mare (Ausgrabungen Octavian Räut; Eugen Comsa und Octavian Räut, Figurinele antropomorfe apartinind eulturii Vinca, descoperite la Zorlentu Mare, im Druck befindlich); 21. Bocsa Vasiovei (Ida Kutzián а. а. О., S. 46, Nr. 94); 22. Berzovia (Mitteilung von Octavian Räut); 23. Dejan (Repertoriul arheolologic al R. S. Romania); 24. Domasna (D. Berciu, Catalogul muzeului arheologic din Turnu Severin, in Materiale, I, 1953, S. 590, nr. 12); 25. Baue Herculane (C. S. Nicolaescu-Plopsor, Eug. Comsa si AI. Päunescu, $antierul arheologic Bäile Herculane, in Materiale, III, 1957, S. 53—54; Petre Roman Unele problème aïe neoliticului tîrziu si perioadei de tranzitie in lumnia säpäturilor de la Bäile Herculane — Pestera Hotilor, veröffentlicht von der Komplexen Forschungsgruppe vom Eisernen Tor, Comunicäri, Séria arheologicä, Craiova 1967, S. 9—14); 26. Toplep (Mitteilung von I. Stratan); 27. Bänia (Ida Kutzián, a. a. О., S. 46, 30 Die Fundstücke befinden sich im Museum für Geschichte in Lugoj. 31 P. Roman, a. a. O., S. 4—23. 32 V. Boroneanf, Cultura Kostolac de la Cuina Turcului, in SCIV, 17, 1966, 2. S. 345—352. • 37