Kőhegyi Mihály (szerk.): Historia Domus Bajensis. Chronik des Franziskanerkonvents in Baja. Band 1. 1694-1840 - Bajai dolgozatok 7. (Baja, 1991)
Text der Historia Domus
1831 28. Hodie primum fulgur visum, ac tonitru auditum. Hoc mense frigus magis saeviebat, maximum fuit die 2. 12°. Mensis Martius 17. R. P. Lector Stephanus Examen semestrale habuit ex Hermeneutica V. F. 24. Lector Marcellinus ex Historia Ecclesiastica. D. Spectabilis Alexander Latinovics angustis his temporum adiunctis munifica manu resolvit Conventui 10. Metretas Pestin[enses] tritici, totidem hordei, totidemque avenae. Primae huius mensis dies asperae, reliquae amoenae fertilem spondent annum. Mensis Aprilis 2. Solennitas Anastaseos Dnicae cum maxima populi frequentia tempestate favente in Ecclesia Parochiali per Loci Parochum peracta est praecedentibus coetibus cum Vexillis, comitante, et festivas explosiones faciente Militia Civica. Apud nos quoq[ue] pro more isthic recepto celebrata. 4. Jam die 2. c[urrentis] innotuit nobis funestus casus Kupuszinensis. Heri P. Hieronymus Professor eo exmissus hodie redivit, ex quo totam tragoediam intelligere licuit. Nempe P. Anastasius Balás 1. Gram[maticae] Profess[or] die 26. mensis praeced[entis] D. Parocho Michaeli Romsics iuvamen in excipiendis fidelium confessionibus praestiturus missus illuc fuerat: dumq[ue] in vinea Dni diligenter laborat, die 1. c.m. ipso quippe Parasceves, circa horam 8. vespertinam, Parocho, Cooperatore, et praefato Patre, mensae adsidentibus, quinq[ue] praedones in domum patentem irrumpunt, uno excubias agente, altero penes famulitium vinculis adstrictum remanente, tres conclave ingrediuntur: unus horum securim, quam in culina repererat, in caput Parochi vibrat, eumq[ue] prosternit, eodem momento P. Anastasii inclamantis caput eadem securi ferit, pariterq[ue] prosternit, Cooperatore, quia siluit, salvo permanente. Tum domo expilata, cum observarent Parochum ultima fors suspiria, quae dolor elicuerat, trahentem, eiusdem securis acie binos ictus frontem inter, et bina tempora infligit idem, qui prius, deniqfue] postquam semi tertiam horam in hocce actu tragico consumsissent, omnibus, Patre etiam illuc tracto, penui inclusis, funestam domum, spoliis onusti, deserunt. — Medicus spem facit praefatum Patrem pristino statui restitutum iri. 19- Lectae sunt Circulares Litterae A. R. P. Mstri Provlis, quibus Visitatio Canonica in Conventibus Syrmiensibus, Baiensi item, Bacsiensi, Aradinensi, et Radnensi instituende intimatur. 24. Advectus est P. Anastasius Balás Professor cum D. Zillinger Medico Zomboriensi, sub cuius cura fuerat. Pridie ibidem in carceribus Cottensibus invisit 4. illos praedones, a quibus tam crudeliter tractabatur. Hi in Syrmio prope Rumam in quodam diverticulo transitum in Serviam méditantes ab Hussaris Siculis ibidem stativantibus sunt intercepti. Quintus Catholicus, nam reliqui quatuor Graeci n[on] u[niti] ritus sunt, excubias agens, visis militibus fuga semet subduxit. Illi nunc ob plura homicidia et varias crudelitates exercitas meritas poenas exspectant. Praefatus Pater nondum plene restitutus sub cura medicorum est. 384