Levéltári Közlemények, 80. (2009)
Levéltári Közlemények, 80. (2009) - Forrásközlések - NEUMANN TIBOR-PÁLLFY GÉZA: Főkapitányi és főhadparancsnoki adományok a 15-16. századi Magyarországon
Neumann Tibor-Pálffy Géza: Főkapitányi és főliadparancsnoki adományok a 15-16. századi Magyarországon lyi udvar hiányában is tovább éltették és működtették a lovagi becsületbíróság (curia militaris) intézményét is 7 4 — és e példákat a jövőben az eddigieknél szorosabbra kötendő késő középkori és kora újkori kutatások nyilván még továbbiakkal gazdagítják majd. Mindezek ismeretében érthető tehát igazán, hogy a magyar rendek és nemesek miért nem emeltek szót az 1526 után is tovább élő fővezéri birtokadományozások ellen, még ha ezt — az ekkor már régi magyarországi hagyománnyal bíró — szokásjogot ezekben az évtizedekben többségében I. Ferdinánd idegen főhadparancsnokai gyakorolták is. OKMÁNYTÁR 1. Buda, 1403. június 28. Garai Miklós nádor a hűtlen Marcali Miklós temesi ispán budai házát királyi felhatalmazás birtokában Jacobus de Chesamisnak adományozza. Nos, Nicolaus de Gara regni Hungarie palatínus memorie commendantes tenore presencium significamus, quibus expedit, universis, quod quia universa et singula iura possessionaria et porciones possessionarie, signanter vero domus seu fondus curie in castro Budensi in vico Omnium Sanctorum, in contigua vicinitate domus Hertileni antiqui iudicis habita et constructa, Nicolay filii Stephani de Marchal alias comitis Themesiensis pro quibusdam notoriis suis culpis contra serenissimum principem, dominum Sigismundum, Dei gracia inclitum regem Hungarie etc., dominum nostrum ас suam sacram coronam factis et perpetratis iuxta regni sui ritum ad manus suas regias extitit redacta et devoluta, visis itaque et consideratis fidelitatibus et fidelibus serviciis nobilis viri Iacobi filii Mathei de Chesamis, consobrini egregii militis Zoeli de Nassis castellani Budensis non parcendo rebus et sue persone, ad fideliss[im]a servicia ipsi domino nostro regi Sigismundo sepe sepius casui fortune facta se habilem et sollerte[m stjuduit complacere, ob recompensam et remuneracionem suorum serviciorum dictam domum seu fondum curie in d[icta] civitate Budensi, in dicto vico Omnium Sanctorum existentem cum omnibus edificiis et utilitatibus eiusdem univer[sis] prescripto nobili viro Iacobo filio Mathei de Chesamis dedimus, donavimus et contulimus, ymmo damus, donamus et conferimus sibi suisque heredibus et posteritatibus universis iure perhempnali perpetuo possidendam, tenendam pariter et habendam auctoritate regia nobis in hac parte attributa, nichilominus assumpsimus ipsum Iacobum et suos heredes in iurisdicione et dominio dicti fondi curie perpetualis(l) proprietatem cum dicto domino nostro rege confirmari facere harum litterarum nostrarum testimonio mediante. Datum 7 4 PÁLFFY, 1995; PÁLFFY, 1997/C. és SUNKÓ, 2001. 227 Nos, Nicolaus de Gara regni Hungarie palatinus memorie commendantes tenore presencium significamus, quibus expedit, universis, quod quia universa et singula iura possessionaria et porciones possessionarie, signanter vero domus seu fondus curie in castro Budensi in vico Omnium Sanctorum, in contigua vicinitate domus Hertileni antiqui iudicis habita et constructa, Nicolay filii Stephani de Marchal alias comitis Themesiensis pro quibusdam notoriis suis culpis contra serenissimum principem, dominum Sigismundum, Dei gracia inclitum regem Hungarie etc., dominum nostrum ac suam sacram coronam factis et perpetratis iuxta regni sui ritum ad manus suas regias extitit redacta et devoluta, visis itaque et consideratis fidelitatibus et fidelibus serviciis nobilis viri Iacobi filii Mathei de Chesamis, consobrini egregii militis Zoeli de Nassis castellani Budensis non parcendo rebus et sue persone, ad fideliss[im]a servicia ipsi domino nostro regi Sigismundo sepe sepius casui fortune facta se habilem et sollerte[m stjuduit complacere, ob recompensam et remuneracionem suorum serviciorum dictam domum seu fondum curie in d[icta] civitate Budensi, in dicto vico Omnium Sanctorum existentem cum omnibus edificiis et utilitatibus eiusdem univerfsis] prescripto nobili viro Iacobo filio Mathei de Chesamis dedimus, donavimus et contulimus, ymmo damus, donamus et conferimus sibi suisque heredibus et posteritatibus universis iure perhempnali perpetuo possidendam, tenendam pariter et habendam auctoritate regia nobis in hac parte attributa, nichilominus assumpsimus ipsum Iacobum et suos heredes in iurisdicione et dominio dicti fondi curie perpetualis(l) proprietatem cum dicto domino nostro rege confirmari facere harum litterarum nostrarum testimonio mediante. Datum