Levéltári Közlemények, 79. (2008)
Levéltári Közlemények, 79. (2008) - Forrásközlések - TUZA CSILLA: III. Károly céhrendeleteinek hatása egy 1750. évi vizsgálat tükrében 251
Tuza Csilla: III. Károly céhrendeleteinek hatása generatae Proles ad Cehas admittantur. 12°. Paradigmata utilia minus preciosa et facile distrahibilia, rejectis ab antiquo ne fors usuatis, illisque inutilibus, si Cehae refragarentur, ex officio dictentur. Circa quorum perfectionem, cum praestio orietur, stabit in arbitrio superioritatum, talem per disinteressantos dirimi facere. Qui in aliquo Loco Paradigma jam perfecit, et Magister factus alibi immatriculari cupit, nisi Superioritas Loci ex pregnantibus Rationibus aliud inveniret, ab ulteriori Paradigmatis confectione absolvitur. Aulae Regiae Magistri Befreyte dicti ad semet incorporandum ei Paradigma Opificij perficiendum haud obligantur. 13°. Abusus cerdonum circa elaborationem Pellium caninarum et Similium inter se vigentes per Cehalistas limitantur ita ut Sodales ejusmodi Labores facientes ab alijs Se mulctari Sinant. Item, cum Cehista Canem aut Cuttum ictu enecat aut Submergit; Cadaver quodpiam Solum contingit, et similia quod pro inhonesta reputatur; Caricidae talibus Cultrum figere, dehonestare, et eo stringere contendunt, quod se pecunijs absolvere debeant. Item qui cum Canicidis inadvertenter biberunt, Curru vecti, aut processerunt: Eorum uxores vei Proles, ad inhumandum deportarunt, aut comitati sünt. Qui item Personam ex Melancolia judliter agnita, semet occidentem, seu ex hunc rescuidunt, seu levant, aut ad sepeliendum deportant. Item qui tempore Belli et Pestis, in Defectu Canicida, aut alias Luis Pecorum, quodcunque Pecus et Stabulis removent, et inhumant. Panifices item qui exdeciduant aut evulsa Lana laborant. Opifex praeterea, qui per alium Coeptum Laborem assumit, et continuat, cumprimis Balneatores, et Chirurgi, quibus et id, si Criminalistae, aut in immunt. Nonnulli miserentur, Neo-recipiendorum, et dictant Paradigmata distrahibilia, Alij e converso inhaerent usui, ac potius abusui antiquo suorum articulorum quales Sartores Hungarici sünt, qui pro Paradigmata nec acum apprehendunt, verum antiquissimam vestituum formám, creta solum deliniant. Articuli indigitant, qualiter Sodalis in Magistrum cooptari debeat. Unde sit, cum advena Magister in Loco Cehae Subsistentiam quaerit se passim erga notabilem Pensionem Cehae incorporare debeat. Aulicorum Magistrorum rariora sünt Exempla et turbatus hic Loci Sartor Hungarus nonnisi Speciali Mandato Regio suffultus se salvare potuit. Excessus Puncto 13° aboliti Articulis Cehalibus notanter Cerdonibus, et Lanionibus, pluribus item alijs Clementer elargitis, per quos a Pellium Caninarum Elaboratione: Cum Carnificibus, aut Canicidis habenda Conversatione: Canum aut Cattorum Enecatione, et Similibus prohibentur, passim opponuntur. 275