Levéltári Közlemények, 79. (2008)
Levéltári Közlemények, 79. (2008) - Forrásközlések - TUZA CSILLA: III. Károly céhrendeleteinek hatása egy 1750. évi vizsgálat tükrében 251
Tuza Csilla: III. Károly céhrendeleteinek hatása prostituere ac intantum cöarctare praesumant, ut ijsdem certam sumam pecuniariam deponere debeant, prouti et ij qui inscienter cum talismodi carnificis servitoribus vulgo Abdecker dictis inanimadventer biberunt, aut itinerati sünt, vei deambularunt, aut verő ipsorum uxores vei proles pro sepultura deportarunt, seu eiusmodi sepulturam comitati sünt, vei tales qui ex publice ac ipsi Magistratui cognita Melancholia sua se vita privarunt, elevare et ad sepeliendum deportare. Item tempore Pestis et Belli in defectu talium Servitorum Abdecker dictorum decrepitum aliquod Pecus ex Stabulis extrahere et Inhumare. Item si Pannifices ex ejusmodi decrepitorum Pecudum Lana Manufacturas suas conficere. 2 do . Quod nonnulli Opifices et artifices eam Consvetudinem intra se habeant, quodsi videlicet unus Magister aliquid laborare inchoavit, id altér continuare aut perficere non ausit, et inspecie Balneatores et Chyrurgi eam Difficultatem in Sanandis vulneribus observant ita ut nec illud ligámén, tanto minus Emplastrum quod altér vulneri applicuit, religare ac deponere, vei verő ejusmodi vulnerati ulteriorem curam in se assumere audeant. Item et id ijsdem Balneatoribus et Chyrurgis exprobrari soleat, dum ijsdem Maleficas Personas, quae sub Tortura erant, ad curandum et sanandum suscipiant. Item quod nonnulla Contubernia, propter aliquod perpetratum per Parentes suos delictum propterea Filio in Progressu Opificij obstacula faciant. Item quod unus Magister V. G. faber, vei faber serarius et his similes alij Mechanici opus aliquod praevie perfecerunt, vei alias adaptarunt, aut necessaria Cöemerunt, id alij acclavare recusarent. 3 tio . Quod spaedicti Opifices respectu praetij suarum rerum ita se adinvicem correspondenter habeant, ut inter eosdem Manufacturas suas, seu alia Mercimonia prae alio leviori pretio divendere, vei pro minori Mercede laborare, vei ad minimum idunus alteri soleat denunciare, quantinam Manufacturas suas aut alia Mercantilia debeat appreciare Taliterque Emptor, vei ille qui pro quotidiana Mercede curat aliquid laboré, debeat iuxta ipsorum praevie Conspiratum Arbitrium, laborem eorundem persolvere. 4 to . Opifex talis qui propter in simulatum Delictum Comprehensus, in Carceribus detentus et Inquisitus fuisset, suam tamen Innocentiam per torturam perpressam, vei alia Juridica modalitate indemnem reddidisset, et superinde Magistratualiter absolutus, in Gremio sui Contubernij haud amplius Páti vellent. Item 5 to . Casu quo aliquis Magistrorum gravius deliquerit, et postmodum a Magistratu absolutus exstiterit, vei verő unius et alterius Magistri consors simile quid commiserit, talisque a Magistratu suo modo punita, Marito suo vicissim reconciliata fuerit, vei verő aliquam aliam Suspitionem incurrerit, propterea opificiorum socij conspirare, e laboré emanere, imo totum Contubernium pro Innhonesto servare praesumant. Item 6 t0 quod in nonnullis locis nullum Uxoratum Sodalem vei Socium in Contubernium suum pro Magistro assumere vellint, in nonnullis autem locis in Coelibali Statu existenti Sodalis dum in Coetum pro Magistro assumptus fuerit, non sit licitum tamdiu opificium exercere, et tanto minus Officinám apertam habere, quousque uxorem non duxerit. Item 7 mo . In nonnullis locis eum abusum irrepsisse, quod ullus Neo Magister (etiamsi aliquot annis praevie peregrinatus fuisset) opificium suum exercere audeat, donec in eodem Loco, aliquo tempore vei aliquot annis non habitaverit, et Confraternitatem illám non frequentaverit, vei verő erga praevie deponendam aliquam Pecuniae Quottam se in Contubernium illud haud Incorporaverit. Ubi tamen e converso illius loci Magistrorum filijs, prouti et illis, qui relictas Magistrorum viduas vei filias in Uxores duxerunt, rum 267