Levéltári Közlemények, 79. (2008)

Levéltári Közlemények, 79. (2008) - Forrásközlések - TUZA CSILLA: III. Károly céhrendeleteinek hatása egy 1750. évi vizsgálat tükrében 251

Tuza Csilla: III. Károly céhrendeleteinek hatása requisitionem in id intendet, ut talis ad coplendo Tyrocinij sui annos, per alterum Magistrum assumatur, Idemque ultra practatos priores Tyrocinij annos ad ulterius perficiendum servitium haud adigatur. Magistri porro suos Tyrones fundamentaliter Instruere debeant, ac rationabiliter et non absque Causa ultra modum verberibus afficiant, vei verő per Conjuges suas aut Sodales sine sufficienti Causa eosdem talibus durioribus verberibus vapulari sinant, aut ad alios inconvenientes labores adstringant. Quamobrem cuiuslibet loci Magistratus vigilantem desuper oculum est habiturus. Quodsi verő unus vei altér Tyro ex sua petulantia vei perficacia absque data causa ex Tyrocinio suo profugerit, et se iterum benevole sistere noluerit talem amplius Magister acceptare haud tenebitur, Idem verő Tyro deposita in sortem Tyrocinij pecuniali Taxa eo ipso privabitur. Et si quo casu apud alterum illius opificij Magistrum Idem Opificum continuandi in animo haberet, talis iterum ab ovo absque imputatione Prioris temporis Tyrocinium suum Inchoare debebit. Decimo. Quod apud nonnullus Mechanicos et Opifices talis abusus invaluerit, ut Eorundem Socij seu Sodales vigore quorundam intra se solum conditorum Statutorum Magístros proponere ijsdem communari, et partim varij generis Leges praescribere, et ob horum renitentiam eosdem Increpare punire, Mulctare imo pláne ejcere et proscribere, ac etiam illos Socios, qui postmodum apud tales laboravant, ejciant, et pro inhonestis teneant: Quae proinde Inconvenientiae seu Potius Insolentiae praesentium per vigorem una cum illis sub Puncto Primo contentis, tanquam illegitime ac praesumptuose per ipsosmet Magistros opifices aut eorundem Sodalis conditis starutis, penitus ac totaliter, omnes et universae his similes Exorbitantiae, aut Articuli veluti per Suam Majestatem Sacratissimam haud approbari et tanto minus confirmati, tollendi et annulandi serio praecipiuntur.

27 Et quoniam penes nonnulla Contubernia, eorundemque subordinata Officia, ea inordinata Consvetudo invaluisset, et quod eo ordinati Magistri super eo Jurare debeant; quod Opificij sui Arcana in summo silentio sequare, et nulli alteri patefacere vellint. Itaque ejusmodi deponendo Juramento eosdem vigore huius Pragmaticae Sanctionis eximi et Immunitari talesque in futurum fiendae Obstrictiones sub mulcta 20 Imperialium expresse Inhiberi, ac ex his et similibus Mulctarum pecunijs in his Patentibus praerecensitis Denunciantibus pro eorundem factae Denuntiationis remuneratione, Medietas praestari, ejusdemque Nomen quantum possibile fuerit haud promulgari.

28 Undecimo. Postquam etiam id persaepe eveniret, quod penes Mechanicos et Opifices praesertim geschenkten sic dictos, inter non conjugatos et ante vei post eorundem sacerdotalem Copulationem Nascentes proles, prout etiam inter illos a Sua Majestate Sacratissima legitimatos Differentiam aliquam habere vellint, ita ut nonnulli Opifices etiam illos a Sua Majestate Sacratissima legitimatos vei etiam tales ex fragilitate humana, in statu Coelibali adhuc susceptos et progenitos, ad Opificium suum haud assumere velint. Itaque vigore praesentium Patentalium Decernitur, ut ejusmodi Differencia cassetur, et ijdem praemisso modo, vei aliter legitimati filij penes antedicta opificia pro aequalibus alijs reputentur nihilque in Contrarium talibus legitimatis, ex parte Opificij opponatur vei obiciatur.

29 27 Margón megjegyzés: Stare. 28 Margón megjegyzés: Stare. 29 Margón megjegyzés: Stare. 265