Levéltári Közlemények, 73. (2002)
Levéltári Közlemények, 73. (2002) 1–2. - FORRÁSKÖZLÉSEK - Tusor Péter: Lippay György egri püspök (1637–1642) jelentése Felső-Magyarország vallási helyzetéről (Archivio Santacroce) / 199–241. o.
232 Forrásközlések patriarcha machinis omnibus 48 adhibitis a principe Transyluaniae etiam ademptione pagorum ac possessionis ad amplectendum Caluinismum coactus in sua religione perstitit, licet 49 non desint pagi, 50 qui eandem haeresim iam amplexi sint, 51 praedicantesque admiserint. Sünt inter Rhutenos 52 plurimi ecclesiastici ac sacerdotes ritus ipsorum, 53 quos Bothikones 54 appellant, verum rudes, prorsus Latináé linguae ignari, vix scripturae alicuius, ut plurimum autem Cyrillianae 55 legendáé periti, nihil a plebe nec vita nec moribus differentes. Hactenus 56 Rhuteni isti, quia 57 ritu Graeco utuntur et lingua Illirica, 58 in tanta praesertim sacerdotum penuria ab episcopis Agriensibus 59 vicino Polono episcopo commendati fuerunt, rogatique Poloni, 60 ut siquidem ipsis maior istos iuvandi commoditas suppeteret, iis subvenire curamque religionis et sacrorum ibidem commendatam habere non gravarentur. Verum quia eiusmodi recommendatio exiguum admodum fructum habuisse 61 visa fűit, neque eadem in alienis ovibus, quae propriis Polonorum cura et sollicitudo, praesertim in iis, quae erogatione aliqua pecuniaria ac sumptibus indigerent, apparuit, 62 hac demum occasione Poloni Rhutenorum tractum sibi vendicare ac in spiritualibus iurisdictioni suae 63 subicere non absque praeiudicio regni et episcopi inceperant ac nitebantur, 64 satius esse // ac etiam necessarium existimavi, ut 65 proprii episcopi ad curandas öves proprias animum et conatum adhiberent. 66 Praesertim cum non ita pridem unanimi consensu octo vei etiam decem pagi ad acceptandam fidem catholicam Romanumque ritum ultro sese obtulerint, nec minus alii quidam pagi iam ante catholicam religionem sint amplexi. 67 Hos iuvandi modus ac média essent. Primo si patriarcha ipsorum ad unionem ecclesiae a schismate reduci posset, qui reliquum vulgus facile ac pene insensibiliter ecclesiae uniret, et ad religionem veram adduceret. Secundo 68 si filii horum Rhutenorum in scholis et alumnatibus 48 c: utána kihúzva: et módis 49 c: a coactus-tó\ s.k. sorközi beszúrás, alatta a szövegből kihúzva: urgebatur 50 c: utána először kihúzva: qui; felette sorközi beszúrás, és ugyancsak törölve: eonim 51 c: talán wií-ról javítva 52 c: s.k. sorközi beszúrás: Rutenos; alatta kihúzva: eos 53 c: s.k. sorközi beszúrás, alatta a szövegből kihúzva: proprii 54 c: a Bo[-] után s.k. sorközi beszúrás: [-]thikones, alatta a szövegből kihúzva: [-]chkones. 55 c: utána kihúzva: illius 56 c: s.k. sorközi beszúrás 57 c: utána kihúzva: tam lingua dispari, quam 58 c: az ef-től s.k. sorközi beszúrás; a lingua után kihúzva: pene eadem 59 c: s.k. sorközi beszúrás 60 c: s.k. sorközi beszúrás, alatta a szövegből kihúzva: episcopi 61 c: s.k. sorközi beszúrás, alatta szövegből kihúzva: hactenus; új oldalkezdet a fűit után 62 c: sorközi beszúrás 63 c: s.k. sorközi beszúrás 64 c: inciperent ac niterentur-m\ átírással javítva 65 c: az existimavi-tól s.k. lapszéli beszúrás, előtte kihúzva: iud[-] 56 c: adhibeant-ról az a képző áthúzásával és a re képző s.k. sorközi beszúrásával javítva 67 c: a .sínf-től s.k. sorközi beszúrás, alatta és utána a szövegből kihúzva: acceptarunt. Verum 68 c: 2do