Levéltári Közlemények, 63. (1992)
Levéltári Közlemények, 63. (1992) 1–2. - Szakály Ferenc: Javaslat a „Monumenta archivalia historiam regni Hungariae maedii aevi illustrantia” munkálatainak beindítására / 157–173. o.
, Monumenta Archivalia Históriám Regni Hungáriáé Maedii Aevi Illustrantia'' 161 lissimis nostris et fidelium nostrorum laborious et studiis appositis primum in ipso regno nostro pacis fundamenta iacientes inter eiusdem regni incolas antetactis discessionum emulationibus inexplicabiliter dampnosis et nocivis complanatis frequentissimos adhibuissemus labores et expensas, ac de nostris et nostrorum fidelium gentibus multoties validos conduxissemus exercitus; in hiis omnibus spectabilis et magnificus vir fidelis noster grate dilectus Nicolaus de Gara ipsius regni nostri Hungarie palatínus, cuius animositas integrum fidei sue constantiam ab eius teneribus involuta circumspectione custoditam, quam in pretactis etiam motionibus inmunempreservarat et ad sedanda ipsius regni nostri malapreterita nostris adiutricem reddidit curis, laboribus suis et expensis non parcendo, unacum suis et suorum viribus non parum nobis suffragantibus atque proficuis semper adhesit. Cumque iam ipsius et ceterorum fidelium nostrorum iuvaminibus nobis asistentibus quedam ex dictis alienatis castris etfortaUciis, videlicet castra Thininii ac Oztrouicw et Zokol appellata necnon civitatem etfortalicium Bihigii nonnullaque alia castra etfortalicia in dicto regno nostro Dalmatie situata ipsius hostis nostri suorumque sequacium manibus evolsa recuperassemus, in tantumque eorundem hostium nostrorum facultatem bellicis invasionibus creberrimis gravassemus, ut ipsis detinendi longius easdem civitatem, castra etfortalicia oportunitas rederetur defecisse, idem Ladislaus rex ad excogitata remedia confugiens pretactas civitatem Iadrensem et castrum Aarane manibus Venetorum recepta ab eisdem, utfamabatur, pecunia asignanda disposuit, at Veneti ambitionis sue veteris, qua naturali proprietate conditionis ipsorum cupidissimis semper hyatibus ab aliena trahuntur, in nostri despectum iuriumque corone nostre Hungarie dispendium de eisdem civitate et castro se ingerere non veriti, in easdem marinis aditibus serpueruntac ipsas civitatem et castrum, quas olim contra ius corone nostre sureptas simulcum titulo dominii eiusdem regni nostri Dalmatie Serenissimi principis condam domini Lodovici regis Hungarie, patris et predecessoris nostri reminiscentiefelicis viribus urgentibus in perpetuum abiurando coacti reiecerant, insuperque se et suam comunitatem corone et regibus Hungarie perpetuis certorum milium florenorum annuis vectigalibus subiecerant, de quibus in nostris et corone nostre manibus multa literarum et documentorum irrefiitabilia vallamenta consistunt, ab ipsorum nostrorum regnique nostri emulorum manibus empticio colore se acquisisse dolose confixerunt, subvectaque in easdem armorum et virium copia hiis premunitis sua machinamenta ad invadenda alia lóca dicti regni nostri Dalmatie dirigentes civitatem nostram Sibinicensem perperam occuparunt. Tam gravibus igiturprovocati iniuriis nos collecta fidelium nostrorum expeditione validapro recuperandis corone nostre Hungarie bonis ulciscendaque lesione nostre maiestatis adversus dictos nostros emulos personaliter profecti jüissemus, prefatus Nicolaus palatínus, quem non minus arduis ipsius regni nostri Hungarie quibusdam causis providendis in eodem regno nostro duxeramus relinquendum, ex requisitione et mandato nostris maiestatem nostram in partes Istrie et in terram Cast secutusfuit, quasquidem terras tunc ipsi Veneti, nostri utpremisimus hostes, uti etiam sacri imperii rebelles ocupatas detinebant. Cum enim predicte civitates et castra corone nostre Hungarie in manibus ipsorum emulorum nostrorum habite tam naturali locorum situfirmissime, quam novis ipsorum hostium ingeniis comunite expugnandi viribus dificiles paruissent, ipsos Venetos predictarum terrarum ocupationibus et vastitate ad nostra vota constringere volentes easdem terras manu potenti fueramus ingressi, ubi inplurimorum castrorum et fortaliciorum circumvallatione, expugnatione et optentione idem Nicolaus palatínus nobis fideliter serviendo asistere non destitit strennuitate suffultus animosa. Et deinde versus Fori Iulii partes nobiscum progrediens in hiis similiter quamplurimorum castrorum et fortaliciorum circumvallatione, expugnatione et optentione a manibus ipsorum Venetorum et eorum sequacium auxiliante domino per nos ablatorum agilitate virili conspicuus multa multis adiecit suis incrementa virtutibus. Sic itaquepretactis terris bellicispervasionibus ubiquefere lustratis dum castra, fortalicia, civitates et munitiones in eisdem situatas nostris et nostrorum applicassemus manibus, necnon