Levéltári Közlemények, 42. (1971)
Levéltári Közlemények, 42. (1971) 1. - FORRÁSKÖZLÉS - Iványi Emma: Esterházy Pál nádor és a magyar rendek tervezete az ország új berendezésével kapcsolatban / 137–161. o.
Esterházy Pál nádor és a rendek tervezete az ország új berendezésére 145 Hungáriáé dominum suum agnoscebant, post quem a palatino tanquam vicario 48 regiae maiestatis dependebant, quorum omnium causae 38 eo, indeque, si appellatae sunt, ad régis personam dirigebantur. Hicque fuit primus ac floridus Hungáriáé status tempore magni illius Hungáriáé, simul et Poloniae ac regni Neapolitani régis Ludovici, huius nominis primi, gloriosissimae reminiscentiae, qui filius fuit régis Caroli, in anno domini 1340. Post quam vero immanis Turca occupato Graecorum imperio 3b Hungáriáé quoque 3i magnam partém iuris sui 3J . facérét, et post infoelicem illam pugnam ad Nicopolim 49 cum Sigismundo imperatore et rege initam Bulgáriám poene totam occupasset, tandem, generalatus 3k Veg Szenderoviam transferri debuit, ac Belgradum ; quo etiam expost 31 amisso Ultradanubianus 50 quidem 3m Pesti, Cisdanubianus 50 Sopronii suas habuere residentias. Ac tandem Buda 51 amissa 3 " Cisdanubianus 51/a Szigetum, Transdanubianus 51/a Agriam 30 , tertius Tokainum, 3p quartus Bihaczium venit, quo ultimo etiam amisso 52 Carolostadium in formám propugnaculi erectum generalatus sedem obtinuit. Szigeto vero perdito 53 , ubi Nicolaus Zrinius gloriose occubuit, Canisam translatus est. Agria vero etiam amissa, 54 ubi meus avus maternus, generalis Paulus Nyari fuit, ас a rebellantibus praesidiariis captus una cum fortalitio Turcis traditus est, generalatus ille Strigonium tandemque Uivarinum 55 translatus est, uti et Tokaiensis Cassoviam. Ultimo tandem amissis etiam Canisa 56 et Uivarino 57 Sintaviam 58 et Egerszeginum translati sunt generalatus, addito Jauriensi 3r generalatu, qui antea non fuit. 59 Sicque coarctata sunt Hungáriáé confinia et simul officia. Iam itaque, si solummodo haec maneant prae manibus maiestatis vestrae sacratissimae, quae armis suis gloriosis acquisivit, supponendo, quod Canisa, 60 Szigetum 61 et Alba Regalis 62 et Costanicza 63 cadent, existimo humillime, quod Cisdanubium 64 ex his tribus gene48 A vicarius es a locumtenens szó közötti különbségről 1. alább. 3E iuridicae 3b Hungáriám \ 31 slii iuris 3j faciens 49 Nikápolyi csataki396 szeptemberében. 3k Sen... 31 occupato 50 A már említett fordított szóhasználat (1. a 45. jegyzetet). 3m Pestum 51 1541-ben 3n a Ferdinando primo gloriosae recordationis imperatore et rege Hungáriáé 51/a Ismét fordított szóhasználat 3o venit 3p venit 52 1582-től 1878-ig állandóari török kézen volt. 53 1566. szeptember 7. 54 1596. október 13. 55 Érsekújvár 56 1600. október 20. 57 1663-tól 1685-ig volt török kézen. 58 Az Esterházy család saját vára, 1668-tól Esterházy Pál bányavidéki főkapitányságának székhelye. 3r Jaurinensis helyett. 59 Győr királyi vár volt, I. Ferdinánd 1537-ben kezdett hozzá építéséhez, illetve megerősítéséhez (Szekfü Gyula: Magyar történet. III. k. Bp. 1935, 117—118.1.). Szerepe a Bécs felé vezető szárazföldi és vízi út biztosítása. Főkapitánya mindig a bécsi haditanács elnöke volt, ennek helyettese pedig egy-egy magyar főúr. 60 1690. április 13. 61 1689. március 14. 62 1543-tól 1688. május 19-ig volt török kézen. 63 Horvát-Kostajnica már korábban visszakerült; a Boszniában levő azonos nevű helység csak 1690-ben. 64 L. a 45. jegyzetnél (fordított szóhasználat) 10 Levéltári Közlemények I.