Fejér, Georgius: Codex diplomaticus Hungariae ecclesiasticus ac civilis. Tomus. I. (Budae, 1829.)

ac instituti ciuilis a Romanis, Gothisque supererat, extinctum pene est. Domimum ipsorum vtrique sedi Arehiepiseopali, Sirmiensi ac Lauriacensi, funditus euersis,. fuit maxime fatale. Ferocia ista armis Caroli duntaxat Magni, finiente seculo octauo, potuit mitigari j ast amissum vna imperium. Religionem christianam difficulter susceperant, ac desultorie coluerunt. Chrobati, quos Croatas clicimus, gentis Slauinae propago, Auaribus rerum potitis in Dalmatiam penetrarunt, Graecorum subditi; si fides Constantino Porphjrogenito (de adm. Imp. C. 31.). Ex oris maritimis ad Drauum vsque ac Charintliiam , inclinante Graecorum in oecidente imperio, potestatis suae limites protulerunt. Admissa subditorum religione, mox a Francorum Imperio absorbti, his nonnisi arctatis nomen cum libertate receperunt. Par fuit Bulgarorum s qui aVolgae ripis , Anastasio per orientem imperante, Thraciae, ac Moesiae confinia inuaserant, conditio acfortuna. Rerum summam, quam aliquamdiu cum Auaribus communem habebant, armis Francicis vna amiserunt, vltra Tibiscum repulsi (Eginhardus Script. rerum Franci. Tom. II. p. 98.). His in sedibus, Graecorum socii effecti, dominium aduentum vsque Hungarorum retinuerant (Anonymus Belae Notarius de Gest. Hung. C. XI).