Wenzel Gusztáv: Árpádkori új okmánytár. Codex diplomaticus Arpadianus continuatus. IV. 1272–1290. (Pest, 1862.)

X. Gergely pápa Magyarország főpapjait és főurait felszólítja, hogy a királyt tanácscsal és tettel támogassák. 1272. Gregorius Episcopus servus servorum Dei venerabilibus fratribus universis Archiepiscopis, Episcopis, et dilectis filiis Abbatibus, Prioribus, Prepositis, Decanis, Archidiaconis et aliis Ecelesiarum Prelatis, nec non Comitibus, Baronibus et aliis Magnatibus per Regnum Ungarie constitutis, salutem et Apostolicam benedictionem. Sacerdotium et Regale Impérium non multo ab alterutro differunt, sed velut a clemeutia collata celesti, ab uno procedentia, eodemque principio, eadem origine, sola sunt ministeriorum distinctione divisa, altero, ut Divinis ministret, reliquo, ut bumanis presideat, instituto. Verum hec ipsorum ordinata discretio tanto promptius officiosa sibi debet diversitate servire, quanto amplius alterum alterius eguit semper auxilio, dum tam Regalis Eminentia sacerdotali auctoritate dirigitur ad salutem, et Regnorum collisiones suffragiorum ipsius interventione pacantur; quam ipsum sacerdotium Regie potentie favore protegitur, et illius tutamine in tuto locatum ab impiorum insultibus defensatur. Curare itaque debent, curare summopere gubernantes Imperia et Regna regentes, ut Ecclesias et personas ecclesiasticas foveant

; libertates et iura tueantur ipsarum , et temporalia hiis fulcimenta non subtrahant, a quibus spiritualiter fulciuntur; imo in omni promptitudine temporaliter illos communiant, quorum presidio spiritualia recipiunt munimenta. Sed nec minus, qui Ecclesiarum gubernacula gerunt, summa esse cura solliciti omni debent ope satagere, ut Reges ceterique catholici Principes debite polleant integritate potentie, status sui plenitudine integrentur : consulte namque illis assistitur, quorum cedit prosperitás in auxilium assistentis. Debent quippe toto niti conainine, ut Regna pace refloreant, statu pacifico vigeant et tranquillitate optata fru-